Merhabalar,

Bu hafta Türkiye'mizin en önemli günlerinden birini, Cumhuriyet'imizin doğum gününü kutlayacağız.

Büyük önder Mustafa Kemal'in ilk cumhurbaşkanı olması ile başlayan, yepyeni, modern ve egemen bir ülkenin doğduğu gün!

Cumhuriyet'in ilan edildiği, "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olduğumuz günün 97. yılını Türkiye'de ve dünyanın her köşesinde diğer Milli bayramlarımızda olduğu gibi yeni normal şartlarında da olsa coşkuyla kutlayacağız.

CUMHURİYETİN İLANI

Kurtuluş Savaşının zaferle sonuçlanmasının ardından TBMM, 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırmıştır.

24 Temmuz 1923 günü İsviçrenin Lozan şehrindeki Lozan Üniversitesinde, TBMM Temsilcileri ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, o zamanların SSCB ve Yugoslavya’sının temsilcileri Lozan Barış Antlaşmasını imzalamıştır. Bu antlaşma ile yeni bir devletin temelleri atılmış fakat devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemiştir.

İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos’ta ilk toplantısını yapmış ve 13 Ekim’de Ankara, başkent olarak ilan edilmiştir. Bu dönemde Mustafa Kemal Atatürk, egemenliğin ulusa dayandığı bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmıştır. 28 Ekim akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya’da yemeğe çağırmış ve o tarihi cümleyi kurmuştur; “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz”.

Atatürk 29 Ekim günü, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan “Cumhuriyet” önergesini TBMM’ne vermiştir. Meclis önergeyi kabul etmiş ve böylece Türkiye Devletinin yeni yönetim biçimi Cumhuriyet olmuş ve de yeni ismi “Türkiye Cumhuriyeti Devleti” olarak belirlenmiştir. Aynı gece bu ilan, atılan 101 pare top ile kutlanmıştır.

CUMHURİYET BAYRAMI

2 Şubat 1925’te, Hariciye Vekaleti’nce düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim’in bayram olması önerilmiştir. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelenmiş ve 18 Nisan’da karara bağlanmıştır. 19 Nisan’da ise teklif TBMM tarafından kabul edilmiştir. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925’ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde bayram olarak kutlanmaya başlamıştır.

Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Atatürk, Cumhuriyetin Onuncu Yıl Kutlamalarının yapıldığı 29 Ekim 1933 tarihinde verdiği 10. Yıl Nutku’nda, bu günü en büyük bayram olarak nitelendirmiştir.

Cumhuriyet yönetiminde, Atamızın söylediği gibi, egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur. Ulus, kendini yönetme yetkisini, kendilerini temsil eden milletvekilleri aracılığı ile kullanır. Yurttaşın seçme ve seçilme hakkı vardır. Seçilen temsilciler, yasaları tasarlar ve yöneticileri ulus adına denetler. Ulus, seçimle yöneticileri seçebilir.

İşte bu yüzden “Yaşasın Cumhuriyetimiz”, “İlelebet Cumhuriyet”. Nice nice yıllara Turkiyem, doğum günün kutlu olsun.

Haftaya buluşmak üzere sevgiyle ve sağlıkla, hoşçakalın.