Türkiye Elektromekanik Sanayi AŞ (TEMSAN) tarafından yüksek yerlilik oranıyla üretilen taşınabilir güneş panelleri MOBİTEM ve biyogaz üretim ünitesi BiOTEM cihazları, küçük ölçekli tarım arazilerinin sulanması ve evlerde ihtiyaç duyulan enerjinin temiz kaynaklardan elde edilmesini sağlayacak.Fosil yakıt tüketiminden kaynaklanan sera gazı salımı ve küresel akaryakıt fiyatlarının artışı gibi sebeplerle birçok sektörde, farklı ölçekteki çiftlik ve binalarda yenilenebilir enerjinin kullanımı yaygınlaşıyor.
TEMSAN tarafından geliştirilen güneş enerjisi panelleriyle donatılmış ve istenilen yere taşınabilen MOBİTEM ile evsel ve hayvan atıkların işlenerek hanelerin kullanabileceği ölçekte biyogaz üreten BİOTEM, temiz enerjinin sürdürülebilir kaynaklardan elde edildiği iki ürün olarak ön plana çıkıyor.AA muhabirinin TEMSAN yetkililerinden edindiği bilgiye göre, henüz test aşamalarının gerçekleştirildiği ürünlerin seri üretimi halinde elektrik enerjisi güneşten, pişirme ve ısıtmada kullanılabilecek enerji de biyogazdan sağlanabilecek.
Seri üretimle halkın hizmetine sunulması ve teşviklerle kullanımının desteklenmesi halinde enerji maliyetlerinin düşmesi, küçük ve orta ölçekli tarım faaliyetleri kapsamındaki üretimde verimliliğin artırılması mümkün olacak.
- MOBİTEM her arazide kullanılabiliyor
MOBİTEM, elektriğe ulaşımın kısıtlı olduğu küçük ölçekli tarımsal sulama yapılan alanlar için, güneş enerjisini kullanarak sulama yapma imkanı tanıyor.
Üzerinde 4 adet 535 wattlık mono kristal çift yönlü güneş paneli kullanılan cihaz, dört adet jel akü tarafından destekleniyor. Jel aküler sayesinde güneş ışınlarının az ya da yetersiz olduğu durumlarda bile 3 saat civarında enerji sağlayarak tarımsal sulama imkanı oluşturuyor.
MOBİTEM, üzerine yerleştirilen iki beygir gücünde sulama pompası ile istenilen alana taşınıp sulama yapılabiliyor. Ancak farklı motor seçenekleri, 220 volt alternatif akım çıkışları yardımıyla pompanın derin su kuyularından su çekebilmesi sağlanıyor.
Toplam 20 derece açıyla yatık pozisyonda bulunan MOBİTEM, sulama yapılan alanlarda ihtiyaç dahilinde üzerindeki aktivatörler yardımıyla havaya kaldırılabiliyor. Katlanmış durumda bulunan güneş panelleri, güneş ışığının konumuna göre pozisyon alabiliyor.
MOBİTEM ayrıca kullanıcılara akarsu veya sabit su hatları ya da göllerden su çekerek sulama yapma imkanı sağlıyor. Bunların haricinde 200 litrelik su haznesi bulunan mobil enerji aracının bu deposu su ihtiyacı durumunda kullanılabiliyor. Cihazın ayrıca 150 litre hacminde malzeme dolabı bulunuyor. Aracın mevsim şartlarının etkilerinden korunması için opsiyonel akordeon çadır sistemi ile muhafaza edilebiliyor.
Tarımsal sulama yapılabilecek her alanda 25 metre yüksekliğe kadar sulama yapıyor, üst yüksekliklerde ise pompa değiştirilip kapasite artırılabiliyor.
Taşımada güvenlik donanımları fren ve dingili yabancı menşeli olmasına rağmen yüzde 85'lik yerlilik oranına sahip MOBİTEM, küçük ölçekli tarım arazilerinde sulama ihtiyacı duyulan enerjinin güneşten elde edilmesine imkan sağlıyor. Dengelenebilir ayaklar sayesinde her türlü zeminde kolaylıkla kullanılabiliyor.
O1 belgeli römorku ile karayollarında güvenle kullanılabilen MOBİTEM, istenirse çiftlik evleri, yayla gibi alanlarda da üreteceği elektrik ile evlerde öz tüketim için de kullanılabilecek.
- BİOTEM ile atıklar enerjiye dönüştürülüyor
TEMSAN tarafından geliştirilen diğer bir ürün mini biyogaz ünitesi olarak işlev gören BİOTEM, organik atık veya hammadde kullanarak biyogaz üretimi gerçekleştiriyor.
Büyükbaş hayvancılıkla uğraşan vatandaşların pişirme ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretilen BİOTEM, hayvan dışkı ve besin atıkları kullanarak biyogaz üretiyor.
Toplam 1 metreküp atık ve 1 metreküp gaz kapasitesine sahip olan BİOTEM, biyoreaktör, gaz deposu, biyogaz pompası, nem alıcı, desülfürizör, gaz ocağı gibi temel bileşenlerden oluşuyor.
Sisteme günlük 20 litre hayvan atığı sağlanarak, bir hanenin bir günde 3 öğün yemeğini pişerek kapasitede bir gaz üretimi gerçekleştiriliyor. Aylık 1 adet 12 kilogramlık ev tipi büyük tüp kadar üretim yapabiliyor.
Aynı zamanda üniteden çıkan yanmış gübre toprakta rahatlıkla doğal gübre kaynağı olarak kullanılabiliyor, çünkü içerisindeki metan uzaklaştırılmış oluyor.
Metan değeri, doğal gazda yüzde 95 seviyesindeyken, biyogazda yüzde 67'leri buluyor. Metan değeri yükseldikçe, biyogazın yanıcılığı da fazlalaşıyor.
Organik olan bütün atıklar BİOTEM'de kullanılabilirken atıkların sulandırılmış olması gerekiyor.
Ünitenin yerlilik oranı yüzde 85 düzeyinde bulunuyor ve cihazda kullanılan biyoreaktör ürünleri ise ikinci el ürünlerden seçilerek, Sıfır Atık Projesi'ne destek sağlanıyor.
Türkiye genelinde 32 kullanıcının katkısıyla test aşaması devam eden BİOTEM'le kullanıcıların doğalgaza veya mutfak tüplerine bağımlılığının azaltılması hedefleniyor.
Ankara ve civarında 18 ayrı yerde test edilen BİOTEM ayrıca mevsimsel değişikliklerin cihaz üzerindeki etkisinin test edilebilmesi için Ege Üniversitesi BESTMER ve UNIDO'nun destekleriyle yenilenerek Burdur, Antalya, Düzce, Giresun, Adana, Gaziantep, Bitlis, Diyarbakır ve Afyon'da TEİP TEMSAN Enerjinin İnterneti Platformu aracılığıyla uzaktan kontrol edilerek test işlemleri devam ediyor.
