Değerli okurlar, HAK, HUKUKEN KORUNAN MENFAAT DEMEKTİR. Hiç şüpesiz sosyal haklar, sosyal devlet olmanın en önemli unsurudur. Aynı zamanda sosyal haklar; sosyal hukuk devleti kapsamında toplumsal eşitlik amacına yönelmiş haklar olarak tanımlanabilir. Çalışma hakkı ve özgürlüğüyle beraber sosyal güvenlik hakkı sosyal haklarımızın en temel taşıdır.
Bugüne kadar hukuk köşemizde gurbetçilerimiz için sosyal güvenlik hukuku ve devlatlerarası hukuk konusunda gerekli ve güncel bilgiler vermeye çalıştım. Türkiye’ye gitme yönünde tatil zamanı yaklaşırken , bu hafta sizlerle gurbetçi vatandaşlarımız için bilinmesi gerektiğini düşündüğüm yurtdışı hizmet borçlanması ile ilgili olarak son derece önemli iki konuyu paylaşmak istiyorum.
İsterseniz öncelikle neden Türkiye’den emekli olmalıyım yada Türkiye’de emekli olmanın avantajlari nelerdir kısaca bir bakalım.
Fikrimce, Türkiye’den emeklilik hakkı kazanmanın önemli birkaç tane avantajı var. En önemlisi, özellikle emeklilik yaşlarında Türkiye’ye dönmeyi ya da vaktinin büyük bir kısmını Türkiye’de geçirmeyi düşünenler için emeklilik, sosyal bir güvence aynı zamanda sosyal bir hak anlamını taşıyor. Emekli aylığı ile bir yerde asgari düzeyde de olsa belirli oranda maddi güvence edilmiş oluyor. Bir diğeri ise sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanılabilmesi. Yine başka bir avantajı da yurtdışında çalışamayan ev kadını konumundaki vatandaşlarımızın emeklilik bağlamında maddi güvenceye sahip olmaları.
Yurt dışı borçlanmasını yapılırken borçlanma kanuna göre alt sınırdan mı yapılmalıdır, yoksa üst sınırdan yapılması mı daha avantajlıdır?
Yurtdışı hizmet borçlanması ile ilgili olarak özellikle uygulamada gurbetçi vatandaşlarımız için önemli bir konu olan; kanundaki deyimle alt sınırdan hesaplama yöntemi birde üst sınırdan hesaplama yöntemi meselesi bulunmaktadır. İşte tam bu noktada yurtdışı hizmet borçlanması yaparak emekli olmak isteyen gurbetçi vatandaşlarımızın ne yapacaklarına karar veremedikleri bir duruma dikkat çekmek sanırım yerine olacaktır. Yurtdışı hizmet borçlanmasını alt sınırdan ödemek mi daha avantajlıdır yoksa daha yüksek bir borçlanma rakamı ödeyip üst sınırdan emekli olmak mı daha avantajlıdır?
YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI için alt sınır asgari ücretin günlük tutarının yüzde 32’si. Üst sınır ise günlük borçlanma miktarının 6,5 katı. Dolayısıyla Ocak- Temmuz 2015 dönemi için günlük borçlanma nın alt sınırı 12,82 TL, üst sınırı ise 83.33 TL’dir. Bu aşamada bilmeniz gereken en önemli nokta borçlanmayı üst sınır üzerinden bu kadar yüksek bir rakamla yapmış olmanız; ileride alacğınız emeklilik aylığının bu kadar yüksek olacağı anlamına kesinlikle gelmez. Gurbetçi vatandaşlarımıza tavsiyem; borçlanma başvunuzu yaptığınızda; alt sınırdan borçlanma yaptığınızda ne kadar olacağını ve üst sınırdan borçlanma yaptığınızda ne kadar olacağını mutlaka sorunuz. Fikrimce, Buna göre borçlanma sınırını belirlemenız menfaatleriniz açısından en doğru çözüm olacaktır.
