TBMM (AA) - Çocukların suça sürüklenmesine yol açan nedenlerin tüm boyutlarıyla incelenerek koruyucu ve önleyici mekanizmalar geliştirilmesiyle, çocukların toplumsal yaşama etkin katılımlarının sağlanması için yapılması gerekenlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, ilk toplantısını yaptı.
AK Parti İstanbul Milletvekili ve Komisyon Başkanı Müşerref Pervin Tuba Durgut, komisyonun temel amacının çocukların suça sürüklenmesine yol açan nedenleri bilimsel, kanıta dayalı ve çok boyutlu bakış açısıyla ele almaktan geçtiğini belirterek, çocuk adaletine ilişkin meselelerin tek değişkenle açıklanamayacak kadar karmaşık olduğunu söyledi.
Komisyon çalışmalarının çerçevesini, uluslararası alanda şiddet ve risk davranışlarını anlamada yaygın biçimde kullanılan sosyo-ekolojik model üzerinde kurmayı önerdiğini dile getiren Durgut, modelin bireyden topluma uzanan çok katmanlı etki alanı tanımlayarak çocukların davranışlarının tek nedenden değil birbirini etkileyen halkalardan oluştuğunu ortaya koyduğunu belirtti.
Durgut, çözümün yalnızca çocuğun davranışında değil ekosistemde olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
'Bu Komisyonun hedefi, yalnızca nedenleri listelemek değil politika üretirken hangi düzeyde hangi müdahalenin etkili olacağını da belirlemektir. Çocuğun davranışını etkileyen faktörlerin tümü aynı ağırlıkta değildir. Komisyonun görevi, Türkiye'de çocuk koruma sisteminin tüm bileşenlerinin daha güçlü, kapsayıcı, önleyici bir yapıya kavuşmasına katkı sunmaktır. Hep birlikte, bilimsel veriye dayanan, çocuk merkezli, bütüncül bir rapor hazırlayacağımıza inanıyorum. Bu sorumluluğu büyük bir ciddiyet ve hassasiyetle yürüteceğiz.'
Durgut'un açıklamalarından sonra komisyon raportörü Gökhan Dinç, Durgut'un hazırladığı taslak araştırma metodolojisi ve çerçevesine ilişkin 'Sosyo-ekolojik yaklaşım boyutları ve suça sürüklenen çocuklar ile ilişkisi' başlıklı kısa bir sunum yaptı.
Dinç, sunumda, şu ifadeleri kullandı:
'Sosyoekolojik yaklaşımın temel varsayımı, bir çocuğun suça sürüklenmesi tekil bir nedenin değil birbirleriyle etkileşim halinde yapısal, sosyal ve bireysel faktörlerin tamamının bir sonucu olduğu üzerine kurulu bir araştırma modelini ifade etmektedir. Bu konudaki çözüm ise yalnızca bireye yönelik değil çok katmanlı, önleyici ve sistem temelli olmak zorunda olduğundan bahseder metodolojimiz.'
- 'Komisyonumuz suça sürüklenmiş çocukları dinlemeli'
Komisyon sözcüsü ve AK Parti İstanbul Milletvekili Ümmügülşen Öztürk, konunun pek çok bakanlığı, kurumu ve mesleki alanları içerdiğini belirterek, 'Psikoloji dernekleri, psikiyatri ve çocuk psikiyatri derneklerini önemsiyorum, hem nedenlerini araştırırken hem de rehabilitasyon önerileri bize fayda sağlayacaktır. Yeşilay, kurumsal bir kurum, bağımlı ve problemli çocuklarla çok katmanlı tecrübeleri var, Yeşilay'dan da muhakkak yararlanalım.' diye konuştu.
CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, suça sürüklenen çocuklar meselesini sosyoekonomik bakış açısıyla ele aldıklarını belirterek, 'Yoksulluk haritalaması yapılmasını öneriyoruz. Çalışmalar gösteriyor ki yoksulluk haritasıyla suç haritası örtüşür. Karanlık sayı araştırması önerimiz var. Adli mercilere yansımayan ancak sahadaki suçluluğu tespit etmek için bağımsız araştırmalar talep edilmesini öneriyoruz Komisyon üzerinden.' ifadelerini kullandı.
Bankoğlu, çocuk odaklı dinlemeye dikkati çekerek, şöyle konuştu:
'Komisyonumuz suça sürüklenmiş çocukları dinlemeli ancak bu resmi Meclis toplantı salonunda değil, çocukların kendilerini güvende hissedeceği ortamlarda, psikologlar eşliğinde ve kimliklerini gizleyerek, belki kapalı oturumlarla yapılmalı. Buna ek olarak çocuk cezaevlerinde kalanların ya da tahliye olan çocukların aileleri de değerlendirilebilir.' dedi.
DEM Parti Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın konuşulan modele 'gelişimsel' ve 'onarıcı adalet' modelinin eklenmesi gerektiğini ve üçünün bir arada daha iyi sonuçlar verdiğini literatürde bulabileceklerini söyledi.
- 'Toplumdaki cezasızlık algısını yıkmamız gerekir'
AK Parti Bayburt Milletvekili Orhan Ateş, konuya ilişkin Adli Tıp Kurumunun vereceği bilgilerin önemli olacağını belirterek, RTÜK ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) dinlenilmesinin de faydalı olacağını ifade etti.
MHP Ordu Milletvekili Naci Şanlıtürk, akran zorbalığının ileri seviyelerinde okuldaki arkadaş gruplarının organize suç şebekesine dönüştüğüne dikkati çekerek, 'Toplumdaki cezasızlık algısını yıkmamız gerekir. Spor kulüplerinin taraftar gruplarının, organize suç şebekelerinin gözetiminde olduğunu görüyoruz. Sıkıca takibi gerekmektedir.' dedi.
CHP Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, kamuoyunun bu komisyonu çok önemsediğini belirterek, '11 tane bu Meclis'te öznesi çocuk olan komisyon kurulmuş. Raporlar sunulmuş, ne kadar değerlendirebilmişiz? Bunların ne kadarı yasaya dönüşebilmiş, yasaya dönüştürebildiysek o zaman bugün yaşananlar ne?' ifadelerini kullandı.
Komisyon Başkanı Durgut, 'Raporun bilimsel bir rapor olmasını istiyoruz. Raflarda kalmayacak bir rapor oluşturacağımızı düşünüyorum.' dedi.
Durgut, saha ziyaretleri olacağını, cezaevlerine ve çocuk eğitim evlerine de gideceklerini sözlerine ekledi.
Yeni Yol Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, suça karışmış ve cezaevinde kalmış bir çocuk için cezaevinden çıktıktan sonraki koruyucu ve önleyici tedbirlerin de çok önemli olduğuna dikkati çekti.
Esen, dijital veri kaynaklarıyla desteklenen Bakanlıklar arası entegre bir ulusal çocuk izleme sisteminin önemini vurgulayarak, 'Biz ancak o zaman çocuğu ve daha üst çatıda aileyi koruyabiliriz.' dedi.
- Suça sürüklenen çocukların uzmanlarca dinlenilmesi
DEM Parti Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın'ın 'Çocukları dinleyeceksek hangi kriterlere göre dinleyeceğiz? Neye göre seçeceğiz? Ne soracağız çocuklara, çok tehlikeli buluyorum' ifadeleri üzerine Durgut, 'Komisyon üyeleri sormayacak elbette, bilimsel çalışma metodolojisi ile uygun uzmanı soracaktır, etik kurullardan geçecektir. Bir akademik çalışma ciddiyetinde olacaktır.' ifadelerini kullandı.
Durgut, toplantının kapanışında genel hatlarıyla bir takvim oluşturduklarını belirterek, konunun çok güncel ve aciliyeti olduğu için yoğun çalışacaklarını, haftada en az 2 gün çalışmayı planladıklarını söyledi.
