Kanada, kendi ülkeleri dışında seyahat eden, çalışan veya yaşayan kişilerin, diğer devletler tarafından diplomatik kazanç elde etmek amacıyla keyfi gözaltına alınmalarının veya tutuklanmalarının önüne geçilmesini isteyen uluslararası deklarasyon hazırladı.Kanada Dışişleri Bakanı Marc Garneau, yaptığı yazılı açıklamada, herhangi bir ülkeyi hedef almadan hazırladıkları deklarasyona şu ana kadar 58 ülkenin imza koyduğunu belirterek, bu girişime tüm ülkelerin destek vermesini istedi.
Garneau, "Devletten Devlete İlişkilerde Keyfi Gözaltına Alınmaya Karşı Deklarasyon" başlığı altındaki girişime dünya ülkelerinin dörtte birinin katıldığını belirtti.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Dünyanın her yerinde, yabancı uyruklular, diğer devletlerle ilişkilerinde diplomatik kazanç elde etmek için onlardan yararlanmaya çalışan ülkeler tarafından keyfi olarak tutuklanmakta, mahkum edilmekte ve alıkonulmaktadır. Bugün, dünya ülkelerinin dörtte biri diplomatik kazanç elde etmek için keyfi olarak gözaltına alınanlara yalnız olmadıklarını söylemek için bir araya geliyor. Bu yasa dışı ve ahlaksız uygulama, tüm ülkelerin vatandaşlarını riske atmakta ve hukukun üstünlüğünü zayıflatmaktadır. Bu uygulama kabul edilemez ve durması gerekiyor."
Kanada Dışişleri Bakanlığının resmi internet sitesine de konulan deklarasyonu imzalamak isteyen ülkeler için açık tutulacak.
- ABD ve İngiltere dışişleri bakanları destek açıklaması yaptı
Öte yandan, deklarasyona imza atan ABD ve İngiltere’nin dışişleri bakanları da açıklama yaparak girişime destek verdiler.
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab yaptığı yazılı açıklamada, "Kanada'nın bildirisi, uluslararası liderliğin önemli bir anıdır ve benzer düşünen müttefikleri bu kabul edilemez uygulamaya karşı bir tavır almak için bir araya getirmektedir." ifadesine yer verdi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de ABD'nin bildirgeyi "içtenlikle" onayladığını söyledi.
Blinken deklarasyonun aynı görüşteki ülkeleri, tutuklananları serbest bırakmak ve bu tür tutuklamalara karışan devletlere baskı yapmak için birlikte çalışmaya çağırdığını ifade etti.
- Çin, Kanada’yı "megafon diplomasisi" yapmakla suçladı
Bu arada Çin’in Ottawa Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada ise Kanada, "megafon diplomasisi" yapmakla itham edildi.
Açıklamada, Çin’in bildirgeye karşı "güçlü memnuniyetsizliği ve kesin muhalefetini" dile getirilirken, "Kanada tarafının 'Megafon Diplomasisi' kullanarak Çin'e baskı yapma girişimi tamamen boşuna ve çıkmaza girecek." ifadesi yer aldı.
Çin yönetimi, İran’a uygulanan ambargoyu ihlal ettiği gerekçesiyle Huawei CFO’su Mıng Vancou’nun Vancouver kentinde tutuklanmasının ardından, Kanadalı eski diplomat Michael Kovrig ve iş adamı Michael Spavor’u tutuklamıştı. İki Kanada vatandaşı, yaklaşık 800 gündür Çin’de cezaevinde tutuluyor.
