Herkese yeni bir haftadan merhabalar. Bu hafta yaptıgım arastırmalarda vucudumuza , bize emirler veren beynimizin , spor alıskanlıgı olan insanlarda nasıl bir etkilesim gosterdigini ve ara verdigimizde dahil nelere sonuc actıgı konulu yazılar ilgimi cekti ve bunu sizler icin ozetleyip, bilgilerinize sunmak istedim. Arastırmalara gore Sadece 2 hafta spora ara vermek bile sizi ofkeli ve yorgun bir ruh haline sokabilir. Bunu bazen sporda yasadıgım sakatliklar nedeni ile kendimde de yasadıgımı soylemem gerekir. Hatda oyle bir ruh haline girebiliyorum ki yapmis oldugum diyetin dısına cıkıp , uzun zamanda kaybetdigim kiloları, kısa bir zamanda tekrar aldıgımı gozlemledim. Antrenman yapmayı bıraktığınızda yaşanan tek kötü şey gobegimizin buyumesi degildir. Harvard Tıp Fakültesi’nde Klinik Psikiyatrı Doçenti olan, “Spark: The Revolutionary New Science of Exercise and the Brain” kitabının yazarı John Ratey’e göre “Egzersiz yaptığımızda başka herhangi bir aktiviteye göre daha fazla beyin hucresi aktive oluyor." . İşte spor salonuna gitmediğinizde sorun yaşanan 4 zihinsel yetenek:
1) Ruhsal Bir Dusus Yasayabiliriz !
Araştırmalar kardio yapmanın ruh durumunuzu iyileştirmekte reçeteli antidepresanlar kadar etkili olduğunu gösteriyor. Vücudumuz egzersiz yaptığımızda sizi iyi hissettiren hormon olan endorfin ve yanında mutluluk tetikleyici serotonin, dopamin, norepinefrin ve endokannabinoidler gibi hormonları salgılar. New England Journal Medicine'de yayınlanan araştırmaya göre antrenman yapmak stres kaynaklı depresyona karşı beyni koruyan miyokin isimli proteinlerin üretiminide tetikler. Psychosomatic Medicine'de yayınlanan araştırmaya göre düzenli egzersiz yapan fakat sadece 2 haftalığına bırakan 40 sporcunun ruh hali testlerinde depresyon, öfke ve gerginlik ölçümleri, bırakmayanlara kıyasla daha kötü çıkmakta.
2) Hafızanız Aksayabılır
University of Maryland araştırmacıları fit fakat yaşı ilerlemiş sporcuları incelediklerinde, atletlerin beyinlerine giden kan akışlarının (özellikle öğrenme ve hafızayla alakalı olan hipokampus bölgesine) 10 günlük bir aradan sonra ciddi şekilde düştüğünü gözlemliyorlar.Araştırmacılardan Dr. Alfonso Alfini kan akışının düşmesinin beyin fonksiyonlarinin düşüşüyle alakalandırılmadığını söylüyor. Fakat başka araştırmalar hipokampusa düşük kan akışının hafif kognitif bozukluklar ve Alzheimer hastalığıyla bağlantılandırılabildiğini gösteriyor.
3) Zihniniz Daha Keskin Hale Gelir
Finlandiya’da gerçekleştirilen araştırmada düzenli spor yapan 10 çift tek yumurta ikizi kardeş eşleniyor. Her çiftten bir kardeş düzenli antrenmana devam ederken (haftada 2), diğeri daha az çalışıyor. 3 sene sonunda daha aktif olan kardeşin beyninde (bilgiyi işlemekte anahtar olan doku) gri madde miktarı daha az aktif olana kıyasla daha az olarak ölçülüyor. Dr. Ratley’e göre egzersiz beyin dokunuzun tüm kısımlarını güçlendirir. Bu da beyniniz stres ve yaslanmaya daha dayanıksız hale getirir. Yani antrenman yapmayı bırakırsanız, gri maddeniz zarar görür ve potansiyel olarak ileride yaşanabilecek kritik düşünme ve bilgi işleme fonksiyonlarını ortaya çıkarabilir.
4) Konsantre Olmakta Zorlanabiliriz
British Medical Journal’da yayınlanan araştırmaya göre kısa egzersiz patlamaları (10 ila 40 dakika) konsantrasyon konusunda ani yükselişler yaratabilir. Bu yükseliş beyne kan akışıyla alakalı olabilir. Araştırmacılara göre bu beyninizi diri tutan endorfin ve benzeri bazı hormonlarin kanda yüksek seviyelerde bulunmasıyla alakalı da olabilir. Yani egzersiz yapmayı bıraktığınızda, kan akışı ve bu kimyasalların varlığı düşer. Bu da sizi düşük bir dikkat aralığına sahip olmak zorunda bırakabilir.
Spor yapmak hem saglıklı yasamamıza hemde yaşam kalitenizi arttırmanıza ve geliştirmenize yardımcı olur. Bu yuzden sporu hayatımızda bir alıskanlık halıne getirip , nasıl ki isimiz bizim icin gunluk bir rutin ise sporu da bu rutinin bir parcası haline getirmemiz gerekir. Herkese saglıklı bir hafta dilerim.
Yakup Seyer
Personal Trainer ve Fitness Instructor
