Kemoterapi vücutta hızla büyüyen kanser hücrelerini yok etmek için kullanılan agresif bir kimyasal ilaç tedavisidir. Kanser hücreleri büyüdükçe ve diğer hücrelere göre daha hızlı bölündükleri için genellikle kanseri tedavi etmek için kullanılır. Kanser tedavisinde uzmanlaşmış doktorlar onkolog olarak bilinir.
Kemoterapi genellikle cerrahi, radyasyon veya hormon tedavisi gibi diğer tedavilerle birlikte kullanılır. Bu, şunlara bağlıdır:
– Sahip olduğunuz kanserin evresi ve türü
– Genel sağlık durumunuz
– Önceki kanser tedavileriniz
– Kanser hücrelerinin yeri
– Kişisel tedavi tercihleriniz
Kemoterapi sistemik bir tedavi olarak kabul edilir, yani tüm vücudu etkiler.
Kemoterapinin kanser hücrelerine etkili bir şekilde saldırdığı kanıtlanmış olmakla birlikte, yaşam kalitenizi ciddi şekilde etkileyebilecek ciddi yan etkilere neden olabilir. Kemoterapinin sizin için uygun olup olmadığına karar verirken bu yan etkileri de tedaviden önce mutlaka doktorunuzla konuşmalısınız.
KEMOTERAPİ NEDEN KULLANILIR?
Kemoterapi öncelikle:
– Vücudunuzdaki toplam kanser hücresi sayısını azalmak
– Kanser yayılma olasılığını azaltmak
– Tümör boyutunu küçültmek
– Mevcut belirtileri azaltmak
Meme kanseri için lumpektomi gibi kanserli bir tümörü çıkarmak için ameliyat olduysanız, onkoloğunuz, kalan kanser hücrelerinin de öldürülmesini sağlamak için kemoterapi almanızı önerebilir.
Kemoterapi sizi diğer tedavilere hazırlamak için de kullanılır. Tümörü küçülterek cerrahi olarak çıkarılmasını ve sizi radyasyon tedavisine hazırlamak için kullanılabilir.
Geç evre kanser durumunda, kemoterapi ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Kanser tedavisinin yanı sıra, kemik iliği kök hücre tedavisi için kemik iliği hastalığı olan kişileri hazırlamak için kemoterapi kullanılabilir ve bağışıklık sistemi bozuklukları için de kullanılabilir. Kanseri tedavi etmek için kullanılanlardan çok daha düşük dozlar, vücudun bağışıklık sisteminin lupus veya romatoid artrit gibi sağlıklı hücrelere saldırdığı rahatsızlıklara yardımcı olmak için kullanılabilir.
KEMOTERAPİNİN YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Kemoterapi hızla bölünen hücreleri öldürmek için tasarlanmıştır. Kanser hücreleri bu tür hücreler olsa da, vücudunuzdaki diğer hücreler de hızla bölünür. Aşağıdaki alanlardaki hücreler de olumsuz yönde etkilenebilir. Bunlar:
– Kan
– Saç
– Cilt
– Bağırsak kanalı astarı
Bu nedenle kemoterapinin yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:
– Kolay morarma ve aşırı kanama
– İshal
– Ağız kuruluğu
– Ağız yaraları
– Yorgunluk
– Ateş
– Saç dökülmesi
– İştah kaybı
– Mide bulantısı
– Kusma
– Kilo kaybı
– Sinir hasarı
– Enfeksiyonlar
– Anemi
– Kabızlık
– Nöropati
– Lenfödem
– Hafıza problemleri
– Konsantrasyon bozuklukları
– Cilt değişiklikleri
– Tırnak değişiklikleri
– Uykusuzluk
– Cinsel değişiklikler
– Doğurganlık değişiklikleri
Doktorunuz bu yan etkileri ilaçlar, yaşam tarzınızda yapacğınız küçük değişikliklerle kolayca yönetmenize yardımcı olabilir.
Kemoterapinin çoğu yan etkisi tedavi bittiğinde azalır. Kullanılan kemoterapinin türüne bağlı olarak, tedaviden yıllar sonra bile gelişebilecek uzun süreli etki riskleri vardır.
Bu etkiler aşağıdakilere zarar verebilir:
– Kalp
– Böbrekler
– Akciğer
– Sinirler
– Üreme organları
Kemoterapi sonucunda ikinci bir kanser geliştirme şansı da bulunmaktadır. Tedaviye başlamadan önce doktorunuzla olası riskler ve hangi semptomların farkında olmanız gerektiği hakkında konuşun.
KEMOTERAPİ NASIL UYGULANIR?
Kemoterapi ciddi bir durum için ciddi bir tedavi olduğundan, tedaviye başlamadan önce önceden planlama yapmak çok önemlidir. Doktorunuz ve hastane personeliniz tedaviyle ilgili olası sorunlar hakkında fikir sahibi olmanıza yardımcı olacaktır.
Kemoterapiye başlamadan önce, kemoterapi için yeterince sağlıklı olup olmadığınızı anlamak için bir dizi testten geçeceksiniz. Karaciğerinizin durumunu anlamak, kalp ve kan testlerini içerir. Bu testler ayrıca tedavinizde hangi kemoterapi türlerinin kullanılacağına karar vermede doktorunuza yol gösterebilir.
Doktorunuz ayrıca tedaviye başlamadan önce diş hekiminizi ziyaret etmenizi önerebilir. Kemoterapi vücudunuzun iyileşme kabiliyetini etkilediğinden, diş eti veya dişlerinizdeki herhangi bir enfeksiyon potansiyel olarak vücudunuza yayılabilir.