Nazif Cemhan ŞEN/ÇANAKKALE, (DHA)- ÇANAKKALE Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, TBMM'de onaylanarak yürürlüğe giren Tarihi Alan Başkanlığı'nın sınırlarının yeniden düzenlenmesi ve Çanakkale Savaşları'nda kullanılan savaş obje ve malzemelerinin taşınır kültürel miras kapsamına alınmasını içeren kanun değişikliğine ilişkin açıklama yaptı. Niyetlerinin Çanakkale'nin iki yakasına hizmet etmek olduğunun belirten Kaşdemir, 'Bu kanunla beraber şimdi çok yakın zaman içerisinde çalışmalara başlayıp tarihi alanın sınırlarını tespit edeceğiz. Çanakkale savaş objeleri, savaş malzemeleri de bir kültürel miras haline gelip, denetime tabi olmuş olacak' dedi.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı'nın tarihi, kültürel, manevi ve doğal değerlerinin korunması ve tek elden, bütüncül bir yönetim modeliyle idare edilmesi amacıyla 6546 Sayılı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı Hakkında Bazı Düzenlemeler Yapılmasına Dair Kanun yürürlüğe konuldu. Kanunun uygulanması sürecinde edinilen idari ve teknik tecrübeler doğrultusunda; alan yönetiminin etkinliğini artırmak, yetki karmaşasını gidermek ve Çanakkale Savaşları'nın kara ve deniz unsurlarıyla birlikte bir bütün olarak korunmasını sağlamak amacıyla mevzuatta değişikliğe gidildi. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi'nde yapılan kanun değişikliğiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde tarihi alanı ilgilendiren birkaç değişik yapıldığını söyleyen İsmail Kaşdemir, 'Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, Çanakkale Savaşları'nın 100'üncü yıl dönümüne giderken 2014 yılında 6546 sayılı kanunla kurulmuş ve o günden beri de görevini ifa etmektedir. Görev süremiz içerisinde birtakım eksiklerin olduğu tespit edilmiş ve bunlar ilgili kurumlarla paylaşılmıştır. Aslında hem kamuoyunun hem de bizim uzun zamandan beri dillendirdiği özellikle Çanakkale savaş alanlarının Anadolu yakasında da olduğu ve Tarih Alan Başkanlığımızın buralara da hizmet götürmesi gerektiği kanaati herkes tarafından malum olmuştur. Biz de Tarih Alan Başkanlığı olarak çalışmalarımızı yaptık. Kanunla ilgili taleplerimizi ilgili mercilere ilettik. Geçtiğimiz günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisimizde kanun tasarısı görüşüldü ve en son Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş oldu. Bu kanunun içeriği olarak da özellikle tarihi alanın sınırlarının değişmesi konusunda kamuoyunu, Çanakkale'yi aydınlatmak bir görev haline geldi. Çünkü birçok konuşma geçmeye başladı. 'Tarihi alan genişliyor, tarihi alan büyüyor. Nerede genişleyecek, nerede bitecek' Bu konuların cevaplanması gerekiyor. Biz kanun Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe girdikten sonra hemen başkanlık olarak çalışmalarımızı başlattık ve ilgili kurumlarda çok yakında hem teorik olarak hem de sahada çalışmalarımızı devam ettiriyoruz' dedi.
'ÇANAKKALE'NİN İKİ YAKASINA DA HİZMET ETMEK İSTİYORUZ'
Anadolu yakasında savaşın geçtiği noktaların tespit edildiğini söyleyen Kaşdemir, 'Yapılacak çalışmalar sonundaki amacımız bir alan olarak değil, bir büyük alan değil de daha çok spesifik olarak yani parsel bazında Çanakkale Savaşı ile alakalı noktalarda tarihi alan bağlantı noktası ilan edip buralarda Tarihi Alan Başkanlığı olarak hizmet vermek istiyoruz. Bugüne kadar buralara bakamadık. Çünkü bizim daha önceki kanunumuzda Çanakkale tarihi alanın sınırları koordinatlarla belirliydi. Dolayısıyla biz karşıda Gelibolu Yarımadası'nda koordinatlarımızın belli olan yerler dışında, özellikle Çanakkale, Anadolu tarafındaki Kumkale, Dardanos Tabyası gibi yerlere hizmet götüremiyorduk. Kanundan kaynaklı problemimiz vardı. Şimdi çözüldü' dedi.
Kaşdemir, sözlerine şöyle devam etti:
'Daha tam olarak netleşmedi ama çalışmalarımız devam ediyor. Niyetimiz şu; tarihi alanın bağlantı noktası olarak sadece parsel bazında bir belirleme yapmak istiyoruz. Yani bir büyük alanı, tarihi alan ilan etmek istemiyoruz. Örneğin sadece Kumkale Kalesi'nin olduğu yeri, Dardanos'taki Hasan Mevsuf Şehitliği'nin olduğu yeri, Hamidiye Şehitliği'nin olduğu yeri, Çanakkale merkezdeki askeri hastanenin olduğu yeri ve şehitliğin olduğu yeri tarihi alan bağlantı noktası ilan edip tarihi alan başkanlığı olarak da buraya hizmet götürmek istiyoruz. Takdir edersiniz ki buralar şu anda boş bırakılmış ve herhangi bir hizmetin yapılmadığı yerlerdir. Buralara da hizmet götürmek özellikle Tarihi Alan Başkanlığı olarak bizim için çok önemliydi. Bu kanuni düzenlemeyi açtıktan sonra inşallah nasıl tarihi alan, yarımada, oradaki şehitlikler, tabyalar, kaleler çok harika bir hale gelmişse, muhteşem bir çalışma yapılmışsa Tarih Alan Başkanlığı olarak biz Anadolu tarafında savaşın cereyan ettiği yerlerde aynı çalışmaları yapmak istiyoruz ve burada ihtiyaç olduğunu herkes biliyor. Örneğin Kumkale zamanında işlev görmüş fakat şu anda oradan çekilinmiş. Herhangi bir kimsenin tasarrufu altında olmayan fakat metruk halde bulunup, gerçekten bakıma ihtiyaç hale gelmiş ve göze hoş görünmeyen, yakışmayan bir durumda. Derhal hızlı bir şekilde buraları tarih alan başkanlığı olarak ele alıp buralarda hizmet etmeye başlamak istiyoruz.'
Niyetlerini Çanakkale'nin Anadolu yakasına da geçip Çanakkale'nin iki yakasını bir araya getirmek olduğunu belirten Kaşdemir, 'Çanakkale'nin 2 yakasına da hizmet etmek istiyoruz. O yüzden bu kanunla beraber şimdi çok yakın zaman içerisinde çalışmalara başlayıp tarih alanın sınırlarını tespit edeceğiz' diye konuştu.
'SAVAŞ MALZEMELERİNİ TAŞINIR, KORUNUR MİRAS HALİNE GETİRMEK İSTİYORUZ'
Çanakkale'deki savaşlar sırasında kullanılan harp malzemelerinin herhangi bir denetime tabi olmadan çok ilgisiz mecralarda el değiştirip satıldığını dikkat çeken Kaşdemir, 'Bunlarla ilgili herhangi bir koruma yoktu. Dolayısıyla bu da bir eksiklikti. Şimdi artık bundan sonra Çanakkale savaş objeleri, savaş malzemeleri de korunan bir kültürel miras haline gelip, denetime tabi olmuş olacak. Bu konuyla alakalı hemen çalışmalarımızı ve yönetmeliğimizi tamamlayıp ilgili kurumlarla görüşüp artık Çanakkale savaş malzemelerini de bir taşınır ve korunur kültürel miras haline getirmek istiyoruz. Çanakkale Boğazı'ndaki, suyun altındaki kültürel miraslar da var. Artık bu kanunla beraber gerek kıyılar gerek suyun altı da Tarih Alan Başkanlığımızın uhdesinde ve yönetimine geçmiş olacak. Aslında baktığınız zaman bir yönetimde bütünlük oluşmuş olacak. Kafa karışıklığına mahal vermemek istedik. Özellikle Tarihi Alan Başkanlığı olarak Eceabat tarafındaki Akbaş Şehitliği tarafına yani Gelibolu tarafına gitme gibi bir düşüncemiz yok' dedi. (DHA)
