Geçenlerde turizmle ilgili bir yazı yazmış ve “Turizmdeki durgunluk işsizliği artıracak” demiştik. Yazımıza bazı tepkiler geldi. İşsizliğin düştüğünü iddia edenlerin yanı sıra, görüşlerimize hak verenler de oldu.
Yazımızın hemen sonrası Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) işsizlikle ilgili olarak bir rapor yayınladı. Bu raporda işsizlik oranının % 11,1’e yükseldiği görülüyor. Geçen yıl aynı ayda yayınlanan raporda (TUİK) işsizliğin % 9,6 olduğunu söylemişti.
Bu rapor, şu gerçeği ortaya koyuyor: Türkiye’de işsizlik patlamıştır. Bu patlamanın ayak seslerinin birkaç yıldır gelmekte olduğunu duyuyoruz. Nitekim konu ile ilgili yazdığımız yazılarda da bunları dile getirdik. Ancak, bizi yönetenler ısrarla işsizliğin azalmakta olduğuna vurgu yaptılar. Sonuç resmi rakamlarla ortada.
Zaten var olan işsiz sayımız, turizmdeki durgunlukla daha da artmıştır. Biz, önceki yazımızda bunu vurgulamaya çalışmıştık. Turizmdeki durgunluğun en az 300-350 sezonluk çalışanı işsiz bıraktığını da görmekteyiz. Bu sayı kapanan ve küçülen işletmelerle 500 bin çalışanın işsiz kaldığının göstergesidir.
(TUİK) tarafından açıklanan rakamların da hiç kuşkusuz tartışılan yönleri bulunuyor. Çünkü gizli işsiz sayısının bu rakamlara yansımadığı biliniyor. Aslında Türkiye’de 20 milyona yakın bir işsiz sayısının olduğunu söyleyebiliriz. Bu sayı her geçen yıl endişe verici biçimde de artıyor.
Özellikle üniversite mezunu işsiz sayısındaki artışın çok daha büyüdüğünü ve bunun da ileride toplumsal rahatsızlara neden olabileceği de belirtiliyor. Yapılan açıklamada her 5 gençten birinin iş aradığına da vurgu yapılıyor.
Burada özellikle belirtmek istediğimiz ve önemsediğimiz bir konuyu sizlerle paylaşalım:
Bilindiği gibi Türkiye 3 milyonu aşan sığınmacıya ev sahipliği yapıyor. Bu sığınmacıların çoğu da işsiz ve karın tokluğuna iş bulup çalışmaya başlıyorlar. Çoğu işveren ve sezonluk işçi arayanların ucuz işçi olarak sığınmacıları tercih etmesi de zaten var olan işsizler ordusunu daha da artırıyor.
Buna çözüm bulunabilir mi? Bugünkü koşullarda “hayır”
Çoğu yerlerde iş arayanlarla, ucuz çalışma isteyen sığınmacılar arasında çatışmaların çıktığını da görüyor ve izliyoruz. İşsizliğin giderek daha da büyümesi ile bu sorunların toplumu daha da gerebileceğini şimdiden görmekteyiz.
Aslına bakılacak olursa, Türkiye içinde bulunduğumuz son dönemlerde hep “tüketen toplum” konumuna dönüştü.
Yatırımlar yapılmıyor. Yatırımların yapılmaması istihdamın olmaması anlamına geliyor. İstihdam olmayınca da iş sahası olmuyor ve hali ile de işsizlere iş imkânı sağlanamıyor.
Gerek yerli, gerek yabancı yatırımcıların istihdamı sağlayacak bir yatırımı içinde olduğunu bileniniz, göreniniz var mı?
Kaldı ki, faaliyette olan işletmeler bile ya kapanıyor, ya küçülüyor. Bu da kapanan ya da küçülen işletmelerde çalışanların da işsiz kalmasına neden oluyor. Zaten var olan işsizler ordusuna bunları da kattığımızda rakam daha da büyüyor. İşte, turizmdeki durgunluğun ortaya koyduğu tabloyu bu nedenle örnek olarak sizlerle paylaşmıştık.
İşsizlikle ilgili bir başka görüş de Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)’den geldi. Bu görüşü de sizlerle paylaşalım:
(TAPEV)’e göre 1300 TL.’ye yükselen asgari ücretin etkilerinin görüldüğü Ocak ayına ilişkin “İstihdam İzleme Bülteni”nde asgari ücret nedeni ile işverenlerin işçi çıkarmaya başladığı bilgileri yer alıyor. Asgari ücretin işverene çok büyük yük getirdiği ifade ediliyor ve daha birçok yerde de işçi çıkarmalarının devam edeceğine vurgu yapılıyor. Bu durumda daha da işsiz sayısının artabileceği belirtiliyor.
Biz de asgari ücretin işverenler üzerinde bir baskı yarattığını ve gerçekten bazı işletmelerin bu nedenle küçülmeye başladığı ve işçi çıkarmaya başladığını gördüğümüzü ifade edelim.
Şimdi gelelim (TUİK)’in açıklamalarına:
Geçtiğimiz 2015 yılının Aralık ayında yüzde 10,8 olan işsizlik oranı, Ocak ayında yüzde 11,1’e yükseldi. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2016 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 31 bin kişi artarak 3 milyon 290 bin kişi oldu. TÜİK, Ocak ayı işsizlik rakamlarını açıkladı. 15-24 yaş grubunu içerisine alan genç işsizlik oranı 0,8 puanlık azalış ile yüzde 19,2 olurken, 15-64 yaş grubunda bu oran 0,3 puanlık azalış ile yüzde 11,3 olarak gerçekleştiği belirtildi. İstihdam edilenlerin sayısı 2016 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 821 bin kişi artarak 26 milyon 275 bin kişi, istihdam oranı ise 0,7 puanlık artış ile yüzde 45 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 30 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 851 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 18,3’ü tarım, yüzde 20,2’si sanayi, yüzde 6,7’si inşaat, yüzde 54,8’i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmet sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 1,5 puan artarken, tarım sektörünün payı 0,7 puan, sanayi sektörünün payı 0,8 puan azaldı, inşaat sektörünün payı ise değişim göstermedi.
