SİİRT (AA) - MEHMET NİYAZİ DENİZ - Siirt'te erkek ustaların dokuduğu tescilli şal şepik kumaşından kadın ustalar çeşitli ürünler hazırlıyor.
Yazın serin, kışın sıcak tuttuğu için dört mevsim tercih edilen, Türk Patent ve Marka Kurumunca 14 Ekim 2022'de coğrafi işaret olarak tescillenen şal şepik kumaşın daha geniş kitlelere ulaştırılması amacıyla Siirt Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde geçen yıl hizmete giren 'Şal Şepik Dokuma' ve 'Giyim Üretim' atölyelerinde kadın ve erkek ustalar çalışıyor.
Şal Şepik Dokuma Atölyesi'nde çalışan 6 erkek usta, saf tiftikten hazırlanan iplikleri kök boyayla renklendirdikten sonra tezgahlarda elle dokuyarak kumaş haline getiriyor.
Daha sonra Giyim Üretim Atölyesi'nde kadın ustalar, kumaşları çanta, kravat ve kıyafet olarak tasarlıyor.
- Erkekler dokuyor kadınlar ürüne dönüştürüyor
Olgunlaşma Enstitü Müdürü Elif Bobuş, AA muhabirine, yüzyıllardır erkek kıyafetlerinde kullanılan tescilli şal şepik kumaşının bu yıl itibarıyla kadın modasına uyarlandığını söyledi.
El emeğiyle üretilen geleneksel kumaşın modern tasarımlarla yeniden hayat bulduğunu belirten Bobuş, şunları ifade etti:
'Enstitümüzde coğrafi işaretli şal şepik kumaşının dokumasını yapıyoruz. Şu anda tiftik battaniye ve şal şepik dokuma kumaşını üretiyoruz. Bu kumaşımız dokuma atölyesinden sonra giyim atölyemize geliyor. Atölyede ismini şal şepikten alan şalvar ve üstündeki yelekten yöresel kıyafet dikilen kumaşı artık kadın kıyafetinde modernize ederek kullanıyoruz. Kumaşı kadınların kullanımına da sunduk.'
Şal şepik kumaşının sadece geleneksel kıyafetlerde değil aksesuar ürünleriyle de değerlendirildiğini dile getiren Bobuş, kumaşın özellikle çanta, kravat gibi ürünlerde kullanıldığını söyledi.
Bobuş, şöyle konuştu:
'Şal şepik kumaşından yöresel kıyafet değil aynı zamanda ceket, pantolon, bluz, modern pantolonlar, etek, yelek ve elbise yapıyoruz. Her alanda kullanılabilecek bir kumaş olduğunu göstermek istiyoruz. Enstitümüz önderliğinde şal şepik markası alarak kumaşı ulusal ve uluslararası platformlarda kullanıma sunmayı hedefliyoruz.'
Kadınların kullanımına sunulan yeni ürünlerin hem yöresel hem de çağdaş bir çizgi taşıdığını dile getiren Bobuş, kumaşın üretim sürecinin titizlikle yürütüldüğünü söyledi.
'Tasarım, üretim ve dokuma süreci hepsinin tam anlamıyla planlandığı ve yapıldığı bir çalışmayı yürütüyoruz. Bu kumaş çok enli bir kumaş olmadığı için yeni kalıplar üretmek durumundayız.' diyen Bobuş, kumaş üzerinde nakışla yeni ve özgün ürünler oluşturabildiklerini ifade etti.
Siirt'in kültürel, tarihi ve geleneksel el sanatlarını ulusal ve uluslararası boyutta tanıtmaya devam edeceklerini belirten Bobuş, 'Şu anda 6 erkek usta bu dokumayı gerçekleştiriyor. Enstitüde farklı atölyelerde her dokuma kumaşın ev tekstil ve giyim ürünlerine dönüşmesi mümkün. Dokuma kumaşlarımızı giyim üretim atölyemize ve el sanatları atölyesine getirerek orada masa örtüleri, bluzlar, fularlar ve farklı ürünlere dönüştürebiliyoruz.' dedi.
- 'Kumaşın en büyük özelliği yüzde 100 tiftik ve tamamen el dokuması olmasıdır'
Siirt Olgunlaşma Enstitüsü'nde görevli moda tasarım öğretmeni Duygu Çalışkan da atölyede dokunan şal şepik kumaşından giyim atölyesinde modern kıyafetler hazırladıklarını belirtti.
Usta öğretici Muhbet Kayar, elle dokunan şal şepik kumaşının çok değerli olduğunu, kumaşı tasarladıkları farklı modellerde kullandıklarını söyledi.
Şal şepik dokuma ustası Osman Demir de şal şepik kumaşını yaşatmanın mutluluğunu yaşadığını ifade etti.
Siirt'in Eruh ilçesinde 9 yıl önce ustalığa başladığını belirten Demir, 'Bir yıldır Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde çalışıyoruz. Kumaşın en büyük özelliği, yüzde 100 tiftik ve tamamen el dokuması olmasıdır.' dedi.
Üretim aşamalarının zorluğuna dikkati çeken Demir, kumaşın çok ince olduğunu, yazın serin, kışın sıcak tuttuğunu dile getirdi.
Usta Engin Ece de şal şepik geleneğinin nesiller boyunca devam etmesi gerektiğini söyledi.
Eruh ilçesinde başladığı mesleği 4 yıldır sürdürdüğünü ifade eden Ece, 'Bu iş atalarımızdan kalmadır. Daha önce Botan bölgesinde sadece düğünlerde giyilen özel bir kıyafettir. Şimdi kadın elbisesi, çanta, cüzdan, ayakkabı, şal gibi ürünler de üretilmeye başlandı. Bu geleneği geleceğe taşımaya devam edeceğiz.' diye konuştu.
