Necdet Sivaslı yazdı

Bilindiği gibi yeni yıl nedeni ile maaşlar zamlandı. Ancak, kimin ne kadar alacağı konusunda kafalar karışık. Gerek yazılı basında, gerekse sosyal medyada zamlarla ilgili birbirini tutmayan açıklamalar yapılıyor. Bugün bu konuya açıklık getirmek istedik.

Zam öncesi bazı medya kuruluşları neredeyse “Emekli maaşlarına 500-600 liralık zam yapılacak” haberleri yayınlamışlar ve bunları haftalardır sayfalarının e üst köşelerinde duyurmuşlardı. Bu da maaşlarına zam bekleyen kesimleri heyecanlandırmıştı.

SGK Uzmanı Mustafa İşcan, katıldığı bir TV programında yapılan zamlarla ilgili enine boyuna açıklamalarda bulundu. Kimin ne kadar zam alacağını da örnekleri ile açıkladı. İşcan “En düşük memur emeklisi 2380 lira alacak” dedi. Medyada uçuşan zam haberlerinin de doğru olmadığının altını çizdi.

SSK ve BAĞ-KUR’lulara %10.20 oranında bir zam yapıldığını belirten Mustafa İşcan, memurlara ise %4 sözleşme zammı ve %6.70 de enflasyon farkından doğan zam verilerek %10.70 oranında bir zam yapıldığını kaydetti.

SGK uzmanı Mustafa İşcan’ın açıklamaları şöyle:

“SSK ve BAĞ-KUR’lulara %10.20 oranında bir zam yapıldı. Memurlara ise %4 sözleşme zammı ve %6.70 de enflasyon farkından doğan zam verilerek %10.70 oranında bir zam yapıldı. Memurlar ayın 1 ile 5’i arası %4’lük zammı aldı. %6.70’lik zammı da önümüzdeki ay Şubat ayı maaşlarında alacaklar.

Bu rakamlara göre en düşük zam oranı ne oldu? Medyada uçuşmaya başladı bildiğiniz gibi. ‘En düşük emekli zammı BAĞ-KUR’lularda 1700 lira oldu, tarım BAĞ-KUR’lularında 1200 lira oldu, sigortalılarda 200 lira oldu gibi. Şu var; kişi aldığı zammın üzerine %10 oranında ekleme yaptığı zaman maaş miktarı ortaya çıkmış olur. Burada denildiği gibi bunların başına 2000 öncesi veya 2002 öncesi denilmediği için tabi bu oranlar yüksek çıkıyor. Şunu da diyebilirler bu zam oranları asgari ücretten ödeyenler için 2000 öncesi ve sonrası farklar var.

Bildiğiniz gibi önceki açıklamalarımızda 600-700 lira zamlar yapıldığını bununla ilgili de en düşük emekli aylığının 1000 liraya çıkarılacağını beyan etmiştik. Bunla ilgili de TBMM’de kanun geçti, yürürlükte ancak henüz uygulamaya başlamadı. Bunla ilgili Resmi Gazete’de tebliğin yayınlanmasını bekliyoruz. Muhtemelen bu aydan itibaren en düşük 1000-1100 lira alacak.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde emeklilere verilen iftar yemeğinde en düşük emekli aylığının 1600-1700 liraya çıkarıldığı beyan edilmişti. Biz de ‘Doğru söylüyorsunuz ama sizden önceki emeklilerin maaşlarına zam yaptınız. AKP döneminde emeklilere yapılan zamlara bakın 500-600 lira. Bir tarafı kaldırıyorsunuz bir tarafı düşürüyorsunuz. Bir denge yok.’ dedik.

Şunu belirteyim en düşük memur aylığı şu anda sabitlendi. 2380 liradan aşağı emekli memur aylığı yok. Bir de tabi asgari cüret rakamları arttı. Buna paralel olarak da memurlara yapılan zam oranında da kıdem tazminatı tavan aylığı arttırıldı.”

Şimdi tartışılan konu şu:

Yapılan bu zamlar yeterli mi? Beklentilere yanıt verebildi mi? Zam bekleyen kesimler alacakları artışla geçimlerini sağlayabilecekler mi?

Yapılan açıklamalar, memur ve emekliler arasındaki kamuoyu araştırmaları “Dağ fare doğurdu” dedirttiği ortaya çıktı.

Özetle:

Hiç kimse verilen zam oranını yeterli bulmuyor. Özellikle enflasyonun düşük çıkarıldığını ve içinde bulunduğumuz durumda en az % 25 enflasyonun var olduğu, zamların da bu doğrultuda olması gerektiği vurgulanıyor.

Bir başka sıkıntı da şu:

Döviz kurlarının yükselişe geçtiği dönemde birçok ürüne % 100’ün üzerinde zam gelmişti. Şimdi ise döviz kurları normale döndü. Ancak, yapılan zamlarda aşağılara iniş görünmüyor. “Fiyatları sabitlediler, ucuzlama olmuyor”diyenlerin sayısında artışlar gözleniyor.