ANKARA (AA) - İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırılarında 20 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybetmesi, birçok okul ve hastanenin kullanılamaz hale gelmesi, Birlemiş Milletler Güvenlik Konseyindeki (BMGK) Gazze'de ateşkes karar tasarılarının ABD tarafından reddedilmesi, İsrail'in saldırılarının başlamasından yaklaşık 49 gün sonra Hamas ile İsrail arasında "insani ara" ilan edilmesi ve Nobel Ödüllerinin sahiplerini bulması, 2023'ün son çeyreğine damga vurdu.Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam, 7 Ekim'de "Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme" gerekçesiyle İsrail'e karşı "Aksa Tufanı" isimli operasyon başlattı.İsrail ordusu da aynı gün roketlerin fırlatıldığı abluka altındaki Gazze Şeridi'ne doğru saldırılarına başlarken şu ana kadar en az 8 bin 200'ü çocuk, 6 bin 200'ü kadın olmak üzere 20 bin 424 Filistinli öldü.Dünya genelinde İsrail'in Gazze'ye saldırılarına karşı bazı ülkeler, Filistin'e destek olarak ateşkes talep ederken başta ABD olmak üzere bazı ülkeler ise BMGK'deki Gazze'de ateşkes karar tasarılarını reddetti.BM Genel Kurulu, Gazze'de acilen insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısını 10 "hayır" oyuna karşı 153 oyla kabul etti. Oylamada Avusturya, Çekya, Guatemala, İsrail, Liberya, Mikronezya, Nauru, Papua Yeni Gine, Paraguay ve ABD "Hayır" oyu kullandı.İsrail güçleri, işgal altındaki Doğu Kudüs’te görev yapan AA foto muhabiri Mustafa Haruf'u görevi sırasında şiddetli şekilde darbetti, gazeteci hastaneye kaldırıldı.Bu sene İsveç'te düzenlenen Nobel Ödül Töreni'nde fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış alanındaki ödüller sahiplerine teslim edildi.2023'ün ekim, kasım ve aralık aylarında şu önemli gelişmeler yaşandı:1 EKİMBirleşmiş Milletlerin (BM) ilgili kurumlarının temsilcilerinden oluşan misyon, incelemelerde bulunmak üzere Azerbaycan'ın Karabağ bölgesine gitti. BM misyonu, bölgeye yaklaşık 30 yıl aranın ardından ilk defa ziyaret gerçekleştirdi.2 EKİM2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA içerikli Kovid-19 aşısının geliştirilmesini sağlayan çalışmalara imza atan 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ile 64 yaşındaki ABD'li bilim insanı Drew Weissman'a verildi.3 EKİMABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, partisi Cumhuriyetçiler içindeki desteğinin azalmasının ardından Mecliste yapılan oylamada görevinden düşürüldü. McCarthy, Amerikan tarihinde kendi partisinden üyelerin de oylarıyla koltuğundan edilen ilk meclis başkanı oldu.2023 Nobel Fizik Ödülü'nü, maddedeki elektron dinamikleriyle ilgili çalışmalarından dolayı ABD'li fizikçi Pierre Agostini, Macar fizikçi Ferenc Krausz ve Fransız fizikçi Anne L'Huillier kazandı.4 EKİM2023 Nobel Kimya Ödülü'nü, kuantum noktalarının keşfi ve senteziyle ilgili çalışmalarından dolayı Moungi Gabriel Bawendi, Louis E. Brus ve Alexei I. Ekimov aldı.Antarktika kıtası üzerindeki ozon tabakasında oluşan ve 26 milyon kilometrekare olarak ölçülen delik, en büyük genişliklerinden birine ulaştı.5 EKİMKarabağ'daki Rus barış gücü, Askeran, Ağdere ve Şuşa bölgelerindeki gözlem noktalarını kaldırdı.2023 Nobel Edebiyat Ödülü'nü "söylenemeyenleri dile getiren yenilikçi oyunları ve nesirleri" dolayısıyla Norveçli yazar Jon Fosse kazandı.6 EKİMFildişi Sahili Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara, Başbakan Patrick Achi'yi görevden alarak hükümeti feshetti.2023 Nobel Barış Ödülü, kadın hakları konusundaki çalışmalarından dolayı cezaevinde bulunan İranlı aktivist Nergis Muhammedi'ye verildi.7 EKİMHamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam, İsrail'e karşı "Aksa Tufanı" isimli operasyon başlattıklarını duyurdu. İsrail ordusu, sabah saatlerinden itibaren roketlerin fırlatıldığı abluka altındaki Gazze Şeridi'ne doğru saldırı başlattı.Saldırılarda Filistinli gruplar, çok sayıda İsrailli askeri ve bazı sivilleri esir alarak abluka altındaki Gazze Şeridi'ne götürdü. İsrail, Gazze saldırıları sonrası savaş durumu ilan etti.ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezine (USGS) göre, Afganistan'ın batısında, İran sınırında bulunan Herat vilayetinde art arda 6,3, 5,5, 6,3 ve 5,9 büyüklüğünde 4 deprem meydana geldi. Depremlerde 2 bin 500 kişi yaşamını yitirdi.8 EKİMHamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'nın abluka altındaki Gazze Şeridi'nden İsrail'e başlattığı saldırının ardından Türkiye ve bazı ülkeler, itidal çağrısı yaparken Batı ülkeleri, İsrail'e destek veren açıklamalarda bulundu.Doğu Afrika ülkesi Sudan, 7 yıl aradan sonra İran ile diplomatik ilişkileri yeniden başlatmaya karar verdi.9 EKİM2023 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kadınların iş gücündeki yerine ilişkin çalışmalarından dolayı Harvard Üniversitesinde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin kazandı.10 EKİMBM Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu, İsrail ve Gazze'deki son şiddet olaylarında savaş suçlarının işlenmiş olabileceğine dair açık kanıtların bulunduğunu bildirdi.Hollanda ve Kanada'nın Suriye rejimine yönelik 1984 tarihli BM İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanında (ICJ) Suriye aleyhine açtığı ve geçici tedbir talebinde bulunduğu davanın duruşmasına başlandı.12 EKİMİsrail Enformasyon Bakanı Galet Distel, İsrail'in abluka altındaki Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü saldırılarla birlikte işlevsizleşen bakanlığının bütçesi kamu israfı olduğu gerekçesiyle istifa etti.13 EKİMİnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İsrail'in, Gazze ve Lübnan'daki askeri operasyonlarında beyaz fosfor kullandığını açıkladı.Uluslararası Af Örgütü, Gazze'yi vuran İsrail askeri birliklerinin beyaz fosforlu top mermileriyle donatıldığını doğruladı.İsrail Meclisi (Knesset), Gazze Şeridi'yle yaşanan çatışmalar boyunca çalışacak "acil durum hükümeti" kurulmasını onayladı.14 EKİMBBC muhabirleri, Tel Aviv'de İsrail polis tarafından durdurulduktan sonra saldırıya uğradı ve silah zoruyla alıkonuldu.15 EKİMAzerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Karabağ'daki işgalci rejimin bir zamanlar "başkent" olarak gördüğü Hankendi şehri ile 1992'de 613 sivilin katledildiği Hocalı'da Azerbaycan bayrağını göndere çekti.Avustralya'da yerli halkın anayasada tanınması ve parlamentoda daha çok söz sahibi olmasını amaçlayan "Meclis'te Yerli Sesi" referandumunda halkın büyük çoğunluğu "hayır" oyu verdi.16 EKİMABD'nin Chicago eyaletinde bir kişi, 6 yaşındaki Müslüman çocuğu öldürdü, annesini yaraladı. Saldırganın İsrail'in Filistin'e saldırılarının etkisiyle çocuğu Müslüman olduğu gerekçesiyle öldürdüğü tespit edildi.17 EKİMİsrail'in Gazze'deki El-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği saldırı sonucu 471 kişi öldü.Rusya'nın Gazze'de "insani ateşkes" çağrısı yapan ve her türlü sivil ölümü kınayan karar tasarısı, BMGK'de reddedildi.18 EKİMABD, BMGK'de Gazze'ye insani yardım sağlanması için çatışmalara "ara verme" çağrısında bulunan karar tasarısını veto etti.ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'in Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği saldırıya ilişkin, "Görünen kadarıyla hastaneye yapılan saldırıyı diğer taraf düzenledi, siz (İsrail) değil ancak çok sayıda kişi emin değil." dedi.19 EKİMKanada, Hindistan'ın diplomatik dokunulmazlıklarını kaldıracağını söylemesinin ardından 41 diplomatını geri çekti.20 EKİMKolombiya Cumhurbaşkanı Petro, Filistin'de büyükelçilik açacaklarını duyurdu.21 EKİMPakistan'ın eski Başbakanı Navaz Şerif, Kasım 2019'dan bu yana bulunduğu Londra'dan ülkesine döndü.22 EKİMABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, ülkesinin Orta Doğu'daki kuvvetlerini daha da güçlendirmek için ilave destek sağlanacağını açıkladı.23 EKİMUluslararası Adalet Divanı (ICJ), İsrail'in işgali altındaki Filistin topraklarındaki uygulamalarının hukuki sonuçlarının ele alınacağı danışma duruşmalarının 19 Şubat 2024'te başlayacağını açıkladı.BM raportörleri, İsrail ordusuna danışmanlık yapan tüm avukatlara savaş suçu teşkil edebilecek eylemlere yasal izin vermemeleri ve bunu reddetmeleri çağrısında bulundu.24 EKİMBM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'de açık bir şekilde şahit olduğumuz uluslararası insani hukuk ihlallerinden derin endişe duyuyorum." dedi.Çin'de bir süredir kamuoyu önüne çıkmadığı için durumu merak konusu olan Savunma Bakanı Li Şangfu görevden alındı.İzlanda'da aralarında Başbakan Katrin Jakobsdottir'in de bulunduğu on binlerce kadın, cinsiyete dayalı ücret adaletsizliğini protesto etmek için 48 yıl aradan sonra ilk kez tam gün iş bıraktı.25 EKİMBMGK'de İsrail-Filistin çatışmasına yönelik gelişmelere ilişkin ABD ve Rusya tarafından sunulan iki ayrı karar tasarısı, karşılıklı veto edildi.Bilim insanları, Antarktika'da ilk kez kuş gribi (H5N1) virüsü tespit edildiğini açıkladı.26 EKİMBM 78. Genel Kurul Başkanı Dennis Francis, İsrail'in Gazze'deki saldırılarını kınayarak, kendi kendini savunma hakkının "ayrım gözetmeksizin ve orantısız intikam alma" hakkını doğurmadığını söyledi.27 EKİMBM Genel Kurulu, Gazze'de "acil, kalıcı ve sürekli bir insani ateşkes çağrısında bulunarak çatışmaların durdurulmasının" istendiği karar tasarısını kabul etti.İsrail ordusu, ablukanın sıkılaştırıldığı ve insani krizin derinleştiği Gazze Şeridi'nde binlerce yaralı ve yerinden edilmiş sivilin sığındığı Şifa Hastanesi'ni de hedef gösterdi.28 EKİMİsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Türkiye'deki diplomatik temsilcilerinin geri dönmesi için talimat verdiğini açıkladı.29 EKİMBirleşik Arap Emirlikleri (BAE), İsrail'in Gazze'ye dönük kara operasyonlarını genişleteceği yönündeki açıklamalarının ardından BMGK'yi acil toplantıya çağırdı.Hamas'a bağlı El-Aksa televizyonu, İsrail'in abluka altındaki Gazze Şeridi'ne beyaz fosfor bombasıyla saldırılar düzenlediğini duyurdu.İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, İsrailli diplomatların 19 Ekim itibarıyla Türkiye'den ayrıldıklarını açıkladı.30 EKİMİsrail ordusu, Gazze Şeridi'ndeki kanser hastalarına yönelik tek hastane olan Türk-Filistin Dostluk Hastanesi'ne saldırı düzenledi.Gazze'deki Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Eşref el-Kudra, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Endonezya Hastanesi'nin yakın çevresini vurduğunu ve hastanenin zarar gördüğünü duyurdu.31 EKİMGüney Amerika ülkesi Bolivya, Gazze'ye yönelik devam eden saldırıları nedeniyle "İsrail ile diplomatik ilişkileri kestiğini" duyurdu.İsrail'in Cibaliya Mülteci Kampı'na saldırısında ölü, yaralı ve kayıp sayısı 1000'e yükseldi.1 KASIMAbluka altındak bulunan Gazze sınırındaki Refah Sınır Kapısı, İsrail saldırıları nedeniyle bölgedeki ağır yaralıların Mısır'a geçişi için açıldı.Yunanistan'da 2010'dan bu yana ülkenin tamamına yakınında en sıcak ekim ayının yaşandığı açıklandı.Filistin Sağlık Bakanlığı, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde kanser hastalarının tedavi gördüğü tek merkez Türkiye-Filistin Dostluk Hastanesi'nin İsrail saldırıları nedeniyle faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı.2 KASIMRusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'nın Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması (CTBT) onayını iptal etti.BM, İsrail'in yoğun saldırı altında tuttuğu Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki kara harekatının, yerinden edilen yaklaşık 300 bin Filistinliye insani yardımın ulaştırılmasına engel olduğunu duyurdu.Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), dünya genelinde 2030'a kadar yılda 560 orta ve büyük ölçekli doğal afet yaşanmasının öngörüldüğünü ve iklim değişikliğine karşı "erken uyarı sistemlerinin" hayati etkisinin olacağını bildirdi.3 KASIMABD Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçiler tarafından İsrail için 14,3 milyar dolarlık yardım paketi talebinde bulunulan yasa tasarısını onayladı.4 KASIMGine'nin başkenti Konakri'de tutuklu bulunduğu hapishaneden kaçan eski Cumhurbaşkanı Moussa Dadis Camara yakalandı.Ürdün'de, İsrail’in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırılarını görüşmek üzere 5 Arap ülkesinin dışişleri bakanları arasında "koordinasyon" toplantısı başladı.5 KASIMABD’nin başkenti Washington DC’de, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında ateşkes sağlamak ve ABD'nin İsrail’e yardımlarını durdurmak amacıyla ülke tarihinin en büyük "Filistin’e destek" gösterisi düzenlendi.Abluka altındaki Gazze Şeridi'nde bulunan Kudüs Hastanesi'nin çevresi, saatlerce İsrail'in hem hava hem de topçu atışlarına maruz kaldı.6 KASIMİsrail askerleri, işgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde 23 yaşındaki "Filistinli cesur kız" Ahid et-Temimi'yi gözaltına aldı.7 KASIMAvrupa Uzay Ajansı (ESA), Euclid Uzay Teleskobu'nun çektiği ilk fotoğrafları paylaştı.8 KASIMDünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sağlık tesisleri, su ve sanitasyon sistemlerinin altüst olduğu Gazze'de salgın hastalıkların yayılma riskinin arttığını açıkladı.Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Ukrayna ve Moldova ile tam üyelik müzakerelerinin başlatılmasını, Gürcistan'a ise aday ülke statüsü verilmesini tavsiye etti.9 KASIMİsrail yönetimi, ABD’nin “çatışmalara insani ara” verilmesi yönündeki açıklamasının ardından saldırıların sürdürüleceğini ve yalnızca (zorla göç ettirdiği) sivillerin Gazze Şeridi'nin kuzeyinden çıkması için açtığı koridorun işlemesine izin verildiğini duyurdu.İsrail, abluka altındaki Gazze Şeridi'nin kuzeyinde bulunan sivillerin çıkışı için saldırılara günde 4 saat ara vermeyi kabul etti.10 KASIMABD'deki New York Üniversitesinde iş kazası sırasında sol gözünü kaybeden kişiye dünyanın ilk tüm göz nakli yapıldı.Filistin Kızılayı, İsrail güçlerinin abluka altındaki Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Kudüs Hastanesi'nin yoğun bakım ünitesine ateş açtığını bildirdi.11 KASIMİsrail ordusu, Filistinlileri zorla göç ettirdiği abluka altındaki Gazze Şeridi'nin güneyinde de vurdu.Rusya, 52 günlük aradan sonra Ukrayna'nın başkenti Kiev'e balistik füzeyle saldırı düzenledi.İsrail ordusunun, içerisinde hareket eden her şeyi hedef alması nedeniyle Şifa Hastanesi hizmet dışı kaldı.12 KASIMİsrail'in abluka ve yoğun bombardıman altında tuttuğu Gazze Şeridi'ndeki Kudüs Hastanesi, akaryakıtın tükenmesi ve elektriğin kesilmesi nedeniyle tamamen hizmet dışı oldu.13 KASIMİngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Filistin'e destek gösterilerini yasaklatmaya çalışan İçişleri Bakanı Suella Braverman'ı görevden alarak kabinesinde revizyona gitti.14 KASIMBM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze'de hastanelerdeki korkunç durumdan ve can kayıplarından çok rahatsız olduğunu belirterek, "insanlık namına acilen insani ateşkes" çağrısında bulundu.16 KASIMİsrail'in, Hamas'ın ana karargahı olduğunu öne sürdüğü Gazze'deki Şifa Hastanesi'ni işgal etmesinin ardından tüneller ve cephanelikler yerine binada bulduğunu iddia ettiği paslı silahlar ve birkaç kamerayı kanıt olarak sunması eleştirilere neden oldu.17 KASIMİsrail, "salgın hastalıkların kendi topraklarına ulaşmaması" için 7 Ekim'den bu yana ilk kez Gazze Şeridi’ne yakıt girişini kabul ettiğini duyurdu.18 KASIMİsrail ordusu, saldırı ve abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi'ndeki Şifa Hastanesi'nde bulunan yerinden edilmiş Filistinlilerin tamamı ile hastaların çoğunu zorla hastane dışına sürdü.19 KASIMİsrail'in Haaretz gazetesi, polis kaynaklarına dayandırdığı haberinde, 7 Ekim'de Hamas'ın saldırısına müdahale eden İsrail savaş helikopterinin müzik festivalindeki sivilleri de vurduğunu iddia etti.20 KASIMArjantin'de devlet başkanlığı seçimini aşırı sağcı Javier Milei kazandı.İsrail'de yaşları 6 ile 12 arasında değişen çocuklara 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü'nde "Gazze'yi yok edin" çağrısı yapan şarkı söyletildi.Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze'deki sivil can kaybının kendisinin göreve gelmesinden bu yana daha önce hiçbir çatışmada görülmediği kadar yüksek olduğunu belirtti.21 KASIMBrezilya'da 19 Kasım'da ölçülen 44,8 santigrat derecenin, ülkede şu ana kadar kaydedilen en yüksek sıcaklık olduğu açıklandı.22 KASIMİsrail hükümeti, Hamas ile esir takası anlaşmasını ve geçici ateşkesi kabul etti. İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalara 4 günlük insani ara verilmesi konusunda mutabakata varıldı.BM, Gazze'de 46 günde 5 bin 300 çocuğun öldürüldüğünü, bunun günde 115 çocuğa karşılık geldiğini belirterek, "Gazze, çocuklar için dünyanın en tehlikeli yeri" açıklamasını yaptı.23 KASIMHollanda'da genel seçimleri İslam düşmanı Geert Wilders'ın liderliğindeki İslam düşmanı ve aşırı sağcı Özgürlük Partifsi (PVV) açık farkla önde tamamladı.24 KASIMAfganistan'ın Yeni Delhi Büyükelçiliği kalıcı olarak kapandı.İsrail’in Gazze’ye saldırılarını 4 günlüğüne durdurması beklenen insani ara başladı.İsrail ile Hamas arasında yapılan esir takası mutabakatı kapsamında İsrail hapishanelerindeki 24'ü kadın 15'i de 18 yaş altı çocuk olan 39 Filistinli esir serbest bırakıldı.Gazze Şeridi'ndeki 13 İsrailli esir, İsrail’e getirilmek üzere Kızılhaç görevlilerine teslim edildi.25 KASIMGazze'de insani aranın başlamasıyla 49 günün ardından ilk kez kuzeye yardım malzemesi ulaştı.Filistin Gazeteciler Sendikası, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının başlamasından bu yana 66 gazetecinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.26 KASIMHamas, varılan esir takası mutabakatı kapsamında 14 İsrailli ve 3 yabancı uyruklu esiri, Uluslararası Kızılhaç Komitesi yetkililerine teslim etti.Mutabakat kapsamında İsrail hapishanelerinde tutuklu 39 Filistinli çocuk serbest bırakıldı.27 KASIMİsrail ile Hamas arasında varılan çatışmalara "insani ara" verilmesi mutabakatı kapsamında Gazze Şeridi'ne dün yardım taşıyan 150 tırın girdiği belirtildi.Gazze'de çatışmalara verilen "insani ara" 2 gün daha uzatıldı.28 KASIMFilistin Kızılayı, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine gönderilen yakıt tankerinin girişini engellediğini duyurdu.Hamas, esir takası mutabakatı kapsamında abluka altındaki Gazze Şeridi'ndeki 10 İsrailli esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi yetkililerine teslim etti.Mutabakat kapsamında İsrail hapishanelerinden 15'i kadın, 15'i çocuk 30 esir serbest bırakıldı.29 KASIMİsrail ile Hamas arasında çatışmalara "insani ara" verilmesi sırasında Refah Sınır Kapısı'ndan abluka altındaki Gazze Şeridi'ne 200 yardım tırı girdi.İsrail güçleri, işgal altındaki Batı Şeria'nın Cenin kentinde 2 çocuğu gerçek mermiyle vurarak öldürdü.30 KASIMİsrail ordusu, Gazze Şeridi’ndeki insani ara"nın bitmesine dakikalar kala yaptığı açıklamada bu aranın uzatıldığını duyurdu.Eski Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı ve ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, 100 yaşında hayatını kaybetti.ABD merkezli yayın kuruluşu Politico, "arabulucu" olarak nitelendirdiği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı "2024 Avrupa'nın en güçlü kişileri" arasında gösterdi.1 ARALIKİsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde bir haftadır devam eden "insani aranın" bittiğini ve saldırılarına yeniden başladığını duyurdu.Anadolu Ajansının (AA) abluka altındaki Gazze Şeridi'nde serbest habercisi olarak görev yapan kameramanı Muntasır es-Savvaf, İsrail hava saldırısında yaşamını yitirdi.Gine Bissau'nun başkenti Bissau'nun güneyinde, Ulusal Muhafız mensuplarının kışlasına yakın bölgede ağır silah seslerinin duyulduğu bildirildi. Gine Bissau Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo da güvenlik güçleriyle askerler arasında yaşanan çatışmanın darbe girişimi olduğunu açıkladı.2 ARALIKİsrail'in abluka altındaki Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliya Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıda 100'den fazla kişi öldü.3 ARALIKEndonezya'da Sumatra Adası'nın batısındaki Marapi Yanardağı'nın patlaması sonucu 23 dağcı hayatını kaybetti.4 ARALIKİsrail ordusu, abluka altında 1,8 milyon insanın yerinden edildiği Gazze'deki kara işgalini genişletmeye devam ettiğini açıklayarak güneydeki Han Yunus'un doğusuna saldırı başlattı.ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Kızıldeniz'in güneyindeki uluslararası kara sularında 3 ticari gemiye 4 saldırı düzenlendiğini duyurdu. ABD donanmasına bağlı "USS Carney" destroyerinin ticari gemilerin yardım çağrısına yanıt verirken destroyerin kendisine doğru ilerleyen 3 İHA'yı düşürdüğü ifade edildi.Brezilya'da çalınan su sayaçlarının yerine yenilerinin alınma ücretini mülk sahiplerinin değil kent yönetiminin üstlenmesi için önerilen ve kent meclisinden oy birliğiyle geçen yasa tasarısının yapay zeka ile hazırlandığı açıklandı.5 ARALIKNikaragua, Arjantin'de 19 Kasım'daki devlet başkanı seçimini kazanan Javier Milei'nin, Nikaragua hükümetine yönelik sözlerini gerekçe göstererek Buenos Aires Büyükelçisi'ni geri çekti.6 ARALIKGazze'deki Sağlık Bakanlığı, Gazze Şeridi'nin kuzeyine yönelik işgalini sürdüren İsrail ordusunun bölgedeki tek devlet hastanesi olan Kemal Advan Hastanesi'ni hizmet dışı bıraktığını duyurdu.Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, komşu ülke Guyana ile ihtilaflı olunan Esequibo bölgesini ülkesinin yeni haritasına dahil etti.BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, görev süresi boyunca BM Şartı’na bağlı yetkisini ilk kez kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için Güvenlik Konseyine mektup gönderdi.7 ARALIKABD'de Washington Post gazetesinin çalışanları 1970'li yıllardan bu yana ilk defa greve gitti.Danimarka'da kutsal kitapların yakılmasını ve bu kitaplara saldırıları yasa dışı kılan yasa tasarısı kabul edildi.Azerbaycan ve Ermenistan, iki devlet arasında güvenin güçlendirilmesine yönelik önemli adımların atılması konusunda anlaşmaya vardı. Bu kapsamda, Azerbaycan 32 Ermeni askerini, Ermenistan ise 2 Azerbaycan askerini serbest bırakma kararı aldı.8 ARALIKABD, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Temas Grubu'nun üyesi Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki'nin Washington temasları sırasında açıklama yapmasına izin vermedi.ABD, BMGK'de Gazze'de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını veto etti.10 ARALIKİsrail'e tepki gösterilerinde ifade özgürlüğünü savunan Pensilvanya Üniversitesi Rektörü Liz Magill, ABD Kongresi Eğitim ve İş Gücü Komisyonunda kampüsteki antisemitizm olaylarına ilişkin yaklaşımı hakkında verdiği ifadenin ardından gelen eleştiriler ve baskılardan sonra istifa etti.BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze'de insani ateşkes kararını uygulamaya gücünün olmaması nedeniyle BMGK'nin otoritesinin ve güvenilirliğinin zedelendiğini belirterek, Gazze'de insani ateşkes çağrısından vazgeçmeyeceğini söyledi.Bu yılki Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen ve kadın hakları konusundaki çalışmalarından dolayı cezaevinde bulunan İranlı demokrasi aktivisti Nergis Muhammedi'nin ödülünü aktivist adına çocukları aldı.11 ARALIKİsrail güçlerinin, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde alıkoydukları ve aralarında bebekli annelerin de bulunduğu 142 kadın esiri hapse attığı belirtildi.13 ARALIKBM Genel Kurulu, Gazze'de acilen insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısını 10 "hayır" oyuna karşı 153 oyla kabul etti. Oylamada Avusturya, Çekya, Guatemala, İsrail, Liberya, Mikronezya, Nauru, Papua Yeni Gine, Paraguay ve ABD "hayır" oyu kullandı.Polonya'da Başbakan adayı olarak gösterilen Donald Tusk liderliğindeki hükümet parlamentodan güvenoyu aldı.14 ARALIKABD Temsilciler Meclisi, oğlu Hunter Biden'a iş ilişkilerinde avantaj sağladığı iddia edilen ABD Başkanı Joe Biden'a yönelik azil soruşturmasının açılmasına resmen onay verdi.AB, Gürcistan'a adaylık statüsü verirken Ukrayna ve Moldova'yla da katılım müzakerelerini başlatma kararı aldı.15 ARALIKYoğun kar yağışının etkili olduğu Çin'in başkenti Pekin'de iki metro treninin çarpışması sonucu yaralanan 515 kişi hastanelere kaldırıldı.İsrail güçleri, işgal altındaki Doğu Kudüs’te görev yapan AA foto muhabiri Mustafa Haruf'u görevi sırasında şiddetli şekilde darbetti, gazeteci tedavi altına alındı.İsrail ordusu, katliam ve saldırılarını sürdürdüğü Gazze Şeridi’nde 3 esiri "yanlışlıkla" öldürdüğünü duyurdu.16 ARALIKKuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, 86 yaşında hayatını kaybetti.17 ARALIKABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Güneş'te yaşanan son yıllardaki en güçlü patlamanın, Dünya'daki radyo sinyallerini geçici olarak devre dışı bıraktığını duyurdu.18 ARALIKNijerya'da hayvandan insana geçen ve ölümcül olabilen Lassa ateşi nedeniyle bu yıl 200 kişi hayatını kaybetti.İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliya bölgesine düzenlediği saldırılarda en az 100 kişinin öldürüldüğü, 20'den fazla kişinin yaralandığı bildirildi.Mısır Ulusal Seçim Kurulu, mevcut Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin yeniden cumhurbaşkanı seçildiğini duyurdu.19 ARALIKABD yönetimi, Husilerin Kızıldeniz'de uluslararası gemilere yönelik artan saldırılarına karşı çok uluslu bir misyon kurulduğunu açıkladı.20 ARALIKABD'de Amazon Üst Yöneticisi (CEO) Jeff Bezos'un havacılık ve uzay şirketi Blue Origin, 2022'deki başarısız denemesinin ardından "New Shepard" roketini başarıyla fırlattı.21 ARALIKGazze'deki Sağlık Bakanlığı, Gazze'nin kuzeyinde hastanelerin hizmet dışı kalması ve Şifa Hastanesi'ndeki sağlık hizmetlerinin yetersizliği nedeniyle yüzlerce yaralının hayatını kaybettiğini duyurdu.İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Facebook, Instagram ve WhatsApp'ın sahibi Meta'nın içerik denetleme politikaları ve sistemlerinin, 7 Ekim'den bu yana devam eden İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ardından Instagram ve Facebook'ta Filistin'i destekleyen paylaşımları giderek daha fazla susturduğunu bildirdi.22 ARALIKBMGK'de, Gazze'de genişletilmiş insani yardımların kesintisiz ve güvenli erişimi için "acil adım atılması" istenen karar tasarısı kabul edildi.23 ARALIKDSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Gazze'deki insanların açıklıkla karşı karşıya olduğunu ve yiyecek karşılığında mallarını sattığını bildirdi.24 ARALIKBirleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), İsrail saldırıları ve ablukası altındaki Gazze Şeridi'nde yaklaşık 50 bin hamile kadının bulunduğunu ve her gün 180'den fazlasının doğum yaptığını duyurdu.