Yunan mitolojisinegöreTrident, Denizler TanrısıPoseidon’un üçlü mızrağının adı. Poseidonöfkelendiğinde Trident’i yere vurarak denizleri harekete geçirir, depremler, tsunamiler ve kasırgalar yaratırdı.
Yarın (25 Ekim 2018), NATO’nun en doğudaki ve en kuzeydeki ülkesi olan Norveç’te başlayacak olan NATO tatbikatın adı;Trident Juncture-2018. Bu tatbikata 31 farklı ülkeden, yaklaşık olarak 51 bin personel, 10 bin askeri araç, 150 savaş uçağı ve 60 harp gemisi katılacak. Bu katılımlar ile bu tatbikat; 2002’den beri yapılan en büyük NATOtatbikatı, 1980’den beri ise Norveç’te yapılan tatbikatların en büyüğü olacak. Bu çapta büyük tatbikatlar yapılmasına, 4-5 Eylül 2014’de Birleşik Krallık’ta yapılan Galler Zirvesi’nde, ABD’nin isteği ile karar verilmişti.
Norveç Rusya tarafından İşgal Ediliyor
Tatbikat; karada Ortave Kuzey Norveç’te, denizde Norveçsahilleri ve karasuları, Baltık ve Kuzey Deniziile İsveç-Norveç-Danimarkaarasındaki Skagerrak Boğazı’nda, havada ise Norveç, İsveçve Finlandiyahava sahasında gerçekleşecek. Bu tatbikatın kendi ülkelerinde yapılması teklifini Norveç, 2014’de İspanyave Portekiz’de yapılan bir önceki tatbikat sırasında dile getirmişti. Norveç’in böyle bir istek yapmasının arkasında ABD’nin özendirici tutumunun olduğu, NATO çevrelerince bilinen bir gerçek.
Tatbikat senaryosuna göre; Norveçhayali bir ülke tarafından işgal ediliyor ve NATO, 5. Madde gereğince Norveç’in yardımına koşuyor. Bu hayali ülke tabiri ile Rusya’nın işaret edildiği çok açık! Zaten böyle de anlaşılsın istiyorlar. Tatbikatı halen,ABD’nin Avrupa Deniz Kuvvetleri Komutanı, ABD’nin Afrika Deniz Kuvvetleri Komutanıve NATO’nun Birleşik Kuvvet Komutanıolmak üzere üç şapkayla görev yapanAmerikalıOramiral James G. Foggoyapacak.
Enstrümanı Olarak Kullanmaya Çalışıyor
Trident Juncture-2018’in amaç ve hedefleri tatbikat öncesinde NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in basına yaptığı açıklamada ifade edildi. Tabii ki bu tatbikatın basına açıklanamayan, NATO’nun en büyük ve belirleyici gücü olan ABD’nin belirlediği gizil amaçları da var. ABD,Sovyetler Birliğitehdidine karşı kurulmuş olması ve tehdidin ortadan kalkmış olmasına rağmen, Soğuk Savaş’ın (1947-1989) bitiminden sonra NATO’yu sonlandırmadı, aksine genişletti. Hatta; Varşova Paktıüyelerini Soğuk Savaşbitirilirken bunu yapmayacağına söz vermesine rağmen NATO’ya aldı ve NATO’yu Rusya Federasyonu’na doğru genişletti. Çünkü ABD’nin amacı; Soğuk Savaş’ın bitiminden sonra elde ettiği tek kutuplu dünya gücü olma durumsal üstünlüğünü sonsuza kadar sürdürme ve NATO’yu da bunun bir enstrümanı haline getirme planını gerçekleştirmekti.
Bugün ABD, dün Sovyetler Birliği’ne yaptığının aynısını Rusyave Çin’e yapmaya çalışmaktadır. Yani bu iki ülkeyi kuşatarak, çevrelerini istikrarsızlaştırarak ve silahlanma yarışına sokarak ekonomik olarak iflas ettirmeye, dünyanın ekonomik, askeri ve siyasi ağırlık merkezinin doğuya yani Asya-PasifikBölgesine doğru kayışını durdurmaya ve NATO’yu da bu amaçlarının enstrümanı olarak kullanmaya çalışmaktadır.
Gizil Amaçlar
Daha dün ABD Başkanı Trump, 1987’de Sovyetler Birliğiile imzalanan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekildiğini açıkladı. Çinise bunun küresel silahlanma yarışına yol açacağını söyledi. Zaten ABD, bunu istiyor!
Yarın başlayacak olan Trident Juncture-2018tatbikatına ABD’nin küresel ve bölgesel hedefleri açısından bakarsak ve gizil amaçlarını özetlersek;
Tatbikat, Rusya’yı hedef alıyor. Bu ülkeyi kuzeyinden ve özellikle Baltık Denizive Kuzey Denizi’nden sıkıştırmayı ve tehdit etmeyi hedefliyor.
Bu tatbikat; üzerinde halen paylaşım mücadelesi süren Kuzey Kutup Bölgesi’ndeRusya’ya karşı bir dayanışmayı göstermeye çalışıyor. Buzulların erimesi ile ticari deniz trafiğine açılan ve zengin enerji kaynaklarının keşfi ile önemi çok artan 27 milyon km² büyüklüğündeki Kuzey Kutup Bölgesi’nde 5 ülke var. Bunlar; ABD, Danimarka, Norveç, Kanadave Rusya. Bu beş ülkenin dördü NATO üyesi ülkeler. Tatbikatta, bu bölge için Rusya’ya karşı ortak bir tavır da sergileniyor.
Tatbikatın sıklet merkezi; Baltık Denizi! Bu bölgede Rusya’nın Baltık ülkelerine tehdit olduğu izlenimi yaratılmaya çalışılıyor. Amaç; İsveç’i ve İsveçlileri NATO’ya katılım konusunda ikna etmek. ABD,İsveç’e NATO’ya katılım konusunda çok baskı yapıyor. Sağ partiler “evet”, sol partiler “hayır”diyor. İsveç halkı da “hayır”diyor ve diyenlerde artış eğilimi var!
Türkiye’nin Durumu
Türkiye’nin bu tatbikata katılımı; askerî açıdan eğitim, silahların denenmesi ve çok uluslu askeri kuvvetlerin birlikte çalışabilirliğinin geliştirilebilmesi açısından fayda sağlar. Ama ben olsam; halen içinde bulunduğumuz konjonktür nedeniyle, Rusya’yı çok açık olarak hedef alan bu tatbikata katılmazdım.
Ayrıca tatbikatın icra edildiği bölge; çıkarlarımıza ve ilgi alanımıza çok çok uzak olan bir alan. Diğer taraftan; intikallerle birlikte maliyeti çok yüksek olan bu tatbikata katılmamız, zaten ağır bir ekonomik kriz hatta iflas durumu yaşayan ülkemize ilave bir külfet doğurur diye değerlendirirdim.
