ANKARA (AA) - Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri, Macaristan'ın dondurulmuş Avrupa Birliği (AB) fonlarının serbest bırakılması halinde yasal yollara başvuracaklarını bildiren kararı kabul etti.
AP'nin Strazburg'da toplanan Genel Kurulunda oylanan karar, 345 lehte, 104 aleyhte ve 29 çekimser oyla kabul edildi.
Kabul edilen kararda, AP üyeleri, Macaristan'ın dondurulan fonlarının serbest bırakılması durumunda AB Komisyonuna karşı Lüksemburg'daki Avrupa Adalet Divanına başvurulacağı sinyali verdi.
Kararda, AP'nin kriterlere ve ilgili mevzuata uyulmasını sağlamak için mevcut tüm hukuki ve siyasi tedbirleri kullanması gerektiği vurgulanırken, AP'nin antlaşmaların ve AB'nin mali çıkarlarının koruyucusu olduğuna değinildi.
AB Komisyonunun AP'ye karşı siyasi sorumluluğuna işaret edilen kararda, Macaristan’ın 10,2 milyar avro fonunun serbest bırakılması kararının geçerliliğinin incelenmesi istendi.
Kararda, AB'nin Ukrayna'ya 50 milyar avroluk mali yardım paketini veto eden Macaristan Başbakanı Viktor Orban, "samimi işbirliği ilkesini ihlal etmekle" eleştirilirken, AB'nin "stratejik çıkarları ve değerlerini tehlikeye atan şantajlara boyun eğmeyeceği" vurgulandı.
Dondurulmuş AB fonlarının bir arada ele alınması gerektiğinin savunulduğu kararda, çeşitli alanlardaki eksiklikler giderilene kadar Macaristan'a ödeme yapılmaması gerektiği ifade edildi.
Kararda, Orban'ın "AB'nin temel değerlerini zayıflatmaya yönelik kasıtlı, sürekli ve sistematik çabaları" kınanırken, Ursula von der Leyen liderliğindeki AB Komisyonunun 7. Madde prosedürünü uygulamakta başarısız olduğu savunuldu.
Sembolik nitelikteki karar, AP'nin ortak tutumunu yansıttığı için önem taşıyor.
Oylamadan önce yapılan tartışmada, AP üyeleri von der Leyen'i eleştirerek, Macaristan'ın daha önce dondurulmuş 10,2 milyar avro değerindeki fonun serbest bırakılmasından sorumlu tuttu.
Von der Leyen ise aldığı kararı savunurken, Macaristan'ın dondurulan yaklaşık 20 milyar avroluk fonunun gerekli bütün koşullar yerine getirilmeden serbest bırakılmayacağını söyledi.
- Orban, AB'yi "anti-demokratik" olmakla suçladı
AP'deki tartışmalara cevaben X sosyal medya hesabından paylaşım yapan Orban, kendisine yönelik eleştirilere tepki göstererek, AP'deki liberal milletvekillerinin ülkesine "bir kez daha saldırdığını" savundu.
Orban, Ukrayna'ya hazırlanan mali paket hakkında ülkesinin AB ile hemfikir olmadığını belirterek, "Avrupa seçimlerine sadece 5 ay kalmışken Ukrayna'ya 4 yıl boyunca para vermek istiyorlar. Esasen insanların kendi gelecekleri hakkında karar verme haklarını ellerinden almak istiyorlar. Ne kadar anti-demokratik bir tutum." eleştirisinde bulundu.
Ukrayna'ya yardımların AB bütçesi dışında sağlanması gerektiğini ifade eden Orban, "Ukrayna'ya yardım etmek istiyorsak, bunu AB bütçesi dışında ve yıllık bazda yapalım. Seçimlere sadece 5 ay kala tek demokratik tutum budur." diye yazdı.
- AB ve Macaristan arasındaki anlaşmazlıklar
AB Komisyonu, Macaristan'da hukukun üstünlüğüne yönelik endişelerle AB ortak bütçesinden bu ülkeye tahsis edilen milyarlarca avroyu Aralık 2022'de dondurmuştu.
Macaristan'ın Ukrayna'nın AB üyelik müzakerelerine başlamasını veto etmemesi için yapılan pazarlıklar kapsamında 13 Aralık'ta bu dondurulan fonların 10,2 milyar avroluk kısmı serbest bırakılmıştı.
AB'nin halen Macaristan'a tahsisli 21 milyar avroyu dondurmaya devam ettiği belirtiliyor.
Aralık ayında yapılan AB Liderler Zirvesi'nde oybirliği gereken Ukrayna'ya 50 milyar avroluk mali destek planı Macaristan tarafından veto edilmişti.
Macaristan, AB bütçesinin üye ülkeleri desteklemesi gerektiği, Ukrayna'da ciddi yolsuzluklar olduğu ve savaşta Batı'nın verdiği desteğin sonuç vermediği gerekçeleriyle Ukrayna'ya mali yardım sağlanmasına karşı çıkıyor.
Bu konuda henüz karar alamayan AB liderleri, 1 Şubat'ta Brüksel'de Ukrayna'ya mali destek sağlanması ve AB uzun dönem bütçesinde revizyonları ele alacakları bir zirve düzenleyecek.
