Değerli okurlar, Bu haftaki hukuk köşemiz de Anayasa Hukuku’na ilişkin olarak ANAYASA değişikliği konusunu çok kısa olarak sizlerle paylaşmak istiyorum.
Bu kadar üzerinde konuşulan ANAYASA”yı terim olarak açıklamak gerekirse; Anayasa, devletin kuruluşunu, yasama - yürütme ve yargı kuvvetleri ile vatandaşların HAK VE GÖREVLERİNİ düzenleyen temel kanundur. Bu şekliyle Anayasa, bir devletin yönetim biçimini ifade eder. Devletin temel kurumlarının nasıl çalışacağını belirler. Bireylerin vazgeçilemez ve devredilemez temel haklarının hangi koşullar altında devlet tarafından nasıl sınırlanabileceğini ifade eder. Anayasalar da değişiklikler yapılırken esasen ve usulen yürürlükteki Anayasa’ya göre hareket etmek temel esastır.
Türkiye’de gündemin birinci maddesi konumunda olan Anayasa değişikliği acaba hangi konularda değişiklik getirecek?
Öngörülen Anyasa değişikliği; kısaca yürürlükte ki Parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık mevkiinin ortadan kaldırılmasını ve yürütmenin başına Cumhurbaşkanının getirilmesini ve ayrıca Cumhurbaşkanının yetkilerinin artırılmasını, mecliste ki milletvekili saysının 550’den 600’e çıkarılmasını, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun yapısında değişiklikler yapılmasını, seçilme yaşının 18’e düşürülmesini, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin başta denetleme yetkisi olmak üzere belirli konularda ki yetkilerinin daraltılmasını içermektedir.
Anayasa’da değiştirilmesi teklif edilen maddelere özetle bakacak olursak;
*Anayasa’nın 87.maddesinde öngörülen değişikliğe gore; ‘’...TBMM’nin görev ve yetkisinde bulunan Bakanlar Kurulu’nu ve Bakanları denetlemek görev ve yetkisi, değişiklikle beraber TBMM’ne ait olamayacak. Bu şekilde TBMM’nin denetleme yetkisi ortadan kalkmış olacak.
*Anayasa’nın 89.maddesinde yapılması önerilen değişikliğe gore; Cumhurbaşkanı tarafından TBMM’ne geri gönderilen kanunun aynen kabülü ancak ‘’...Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğu ile kabül edilmesi...’’ halinde mümkün olacak.
* Anayasa’nın 93. Maddesinde planlanan değişiklik önerisine gore; yürürlükte ki Anayasa’ya göre; ara verme ve tatil sırasında TBMM doğrudan doğruya veya Bakanlar Kurulu’nun istemi üzerine toplanırken, değişiklikle beraber yalnızca Cumhurbaşkanı tarafından toplantıya çağrılabileceği belirtilmektedir.
Anayasa’nın 98.maddesinde; ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bilgi edinme ve denetim yolları’ şeklinde ki ibarenin Anayasa metninden çıkarılması öngürülmektedir. Ayrıca yazılı soru ve Meclis soruşturmasına Cumhurbaşkanı dahil değildir. Ancak Cumhurbaşkanı yardımcılarına sorulabilir. Cumhurbaşkanı yardımcıları bizzat Cumhurbaşkanı tarafından atanır.
Anayasa’nın 101 ve devamı maddelerine ilişkin olan değişiklik önerilerini bir sonraki Anayasa başlıklı yazıma bırakmak konunun önemi açısından daha yerinde olacak sanırım.
Bütün okurlarımıza haktan ve hukuktan yana hepsinden önemlisi adaletten yana barış dolu bir hafta dilerim.
